«психология ва социология» кафедраси

SPSS дастурининг бош ойнаси. 
Юқорида кўрсатганимиздек, дастур ишга туширилганда унинг асосий 
ойнаси очилади. Бу ойна маълумотларни таҳрирлаш ойнаси ҳам деб 
юритилади (
Расм 6
).
Унинг юқори қисмида буйруқлар ва ускуналар панелидан ташкил 
топган меню қатори жойлашган. 
Ускуналар панели асосий меню қаторининг остки қисмида бўлиб, унда 
турли амалларни бажариш имконини берувчи тугмалар жойлашган. Бу 
тугмалар кўп учрайдиган амалларни бажариш имконини беради.
Дастурнинг менюси ва унинг таркибига кирувчи бўлимлари ѐрдамида 
SPSS дастурида кўзда тутилган барча амалларни бажариш мумкин.
Қуйида асосий менюнинг қисқа тавсифи келтирилган. Шуни кўрсатиш 
лозимки, меню бўлимларининг ушбу версиясидаги русча номланиши SPSS 
дастурининг бошқа версияларидагидан фарқ қилиши мумкин. Шу сабабли 
уларнинг инглизча номини қавс ичида кўрсатиб кетамиз. 

---

21 
Расм 6. Маълумотларни таҳрирлаш ойнаси. 
 «Файл» (File). Файлларни очиш, ўқиш, сақлаш ва SPSS дастуридан 
чиқиш учун мўлжалланган буйруқларни ўз ичига олган.
«Правка» (Edit). Бу менюда нусха олиш, қўйиш, ишлаш, алмаштириш, 
янги кузатишларни қўшиш каби таҳрирлаш буйруқлари жойлашган. 
«Вид» 
(View). 
Компьютер 
мониторида 
акс 
эттирилаѐтган 
маълумотларнинг кўринишини белгилаб берувчи буйруқлар: қийматларнинг 
белгисини кўрсатиш ѐки яшириш, шрифт ва бошқалар. 
«Данные» (Data). Бу ерда маълумотларни киритиш ва уларни 
бошқариш билан боғлиқ буйруқлар жойлашган.  
«Преобразование» 
(Transform). 
Киритилган 
маълумотларни 
ўзгартириш, жамлаш, ранжирлаш, улар асосида янги маълумотлар яратиш 
учун хизмат қиладиган буйруқлардан иборат.