Психология фанининг предмети ва унинг амалий вазифалари

ДИҚҚАТНИНГ КЎЛАМИ - айни бир вактда одамнинг диққат доирасига 
сиғиши мумкин бўлган нарсалар миқдори. 
ДИҚҚАТНИНГ КЎЧИШИ диққатнинг нарсадан иккинчи бир нарсага, бир 
фаолиятдан бошқа бир фаолиятга ўгиши. 
ДИҚҚАТНИНГ ТАҚСИМЛАНИШИ - айни бир вақтда диққатимизнинг бир 
неча нарсага қаратилиши, бўлиниши. 

---

51 
ДИҚҚАТНИНГ БАРҚАРОРЛИГИ- диққатнинг узоқ вақтгача маълум 
объектга қаратилиб, унинг устида тўпланиб туриши. 
ДОМИНАНТА - бош мия пўстида ҳамиша .кўзғалишнинг устун ва 
хукмртшик 
қкиувчи 
гоксак 
даражадаги 
қўзғалиш 
маркази, 
А. 
А.Ухтомскийнинг таълимотига мувофиқ доминанта принципи (тамойили) 
диққатнинг физиологик аюсини ташкил этади. 
ИНДУКЦИЯ- И.П.Павлов томонидан кашф этилган нерв тизими 
физиологияси қонуни. Индукция конунига мувофик бош мия пўстининг бир 
жойида майдонга келган қузғолиш жараёнлари бош мия пўстининг бошқа 
жойларида тормозланиш жараёнини юзага келтиради, аксинча, бош мия 
пўсгининг айрим жойида юзага келган тормозланиш жараёни бош мия 
пўстининг бошқа жойларида кучли кўзғолишнинг пайдо бўлишига олиб 
келади. 
ИХТИЁРСИЗ ДИҚҚАТ - тўсатдан таъсир этиб, бирон сабаб туфайли 
бизнинг хоҳишимиздан ташқарида ҳосил бўладиган диққат. 
ИХТИЁРИЙ ДИҚҚАТ- олдиндан белгиланган қатьий бир мақсад 
асосида ва онгли равишда диккатимизнинг маълум бир нарсага қаратилиши, 
йўналиши ва унинг устида тўпланиши. 
ИХТИЁРИЙ ДИҚҚАТДАН СЎНГГИ ДИҚҚАТ - психик фаолият, 
онгнинг муайян объектга аввало ихтиёрий равишда қаратилиши, сўнгра 
унинг ахамияти тушунилган сари ўз-ўзидан ихтиёрсиз диққатга ўтиш 
жараёнидаги диққат тури. 
МАРКАЗЛАШГАН ДИҚҚАТ- фақат биргина нарсага қаратилган ва унинг 
устида тўпланган дикқат.