Protoplastlarni olish. Reja: Protoplastlarni olish va kultura holatida o‘stirish

talab qilingan xususiyatlarga ega bo‘lgan shtammlarni konstruksiya qilishda katta 
afzalliklarni yuzaga keltiradi, ayniqsa mos keluvchi markerlarni kiritish ko‘pincha 
holatlarda qiyin mashg‘ulot hisoblanadi. 
O‘simliklar seleksiyasida protoplastlarning alohida darajadagi qimmati ularning bir 
qator o‘ziga xos xususiyatlari mavjudligi bilan belgilanadi: bunda birinchidan, 
protoplastlarni katta miqdorda olish mumkin va ulardan foydali xossalarga ega bo‘lgan 
turli xillarini tanlab olish imkoniyati tug‘iladi. Garchi, protoplastlar genetik jihatdan bir 
xilda bo‘lsa-da, ulardan xosil bo‘luvchi kalluslar tashqi belgilari bo‘yicha sezilarli 
darajada o‘zaro farqlanuvchi o‘simliklar rivojlanishini yuzaga keltiradi.
Ikkinchidan, hujayra devorining mavjud emasligi protoplastlarning o‘zaro qo‘shilishi va 
gibridlar xosil bo‘lishini nisbatan osonlashtiradi. Bunda minimal holatda diploid, 
somatik hujayralar qo‘shilishi amalga oshib, seleksionar qo‘lida o‘simliklar seleksiyasi 
uchun tanlash maqsadidagi qudratli qurol yuzaga keladi.
Uchinchidan, hujayra devorining mavjud emasligi begona DNK – fragmentlar – 
molekulalarning yoki bakteriya plazmidalarining qamrab olinishini osonlashtiradi, 
natijada esa – butunlay yangi belgilar yig‘indisiga ega bo‘lgan o‘simliklar shakllanadi

---

---

Nicotiana tabacum 
o‘simligi barg to‘qimalaridan protoplastlarni 
ajratib olishning standart usuli (Takebe usuli bo‘yicha) quyidagi 
ko‘rinishda amalga oshiriladi: 
Yetilgan, shakllangan barg 60 – 80 kunlik rivojlanish davridagi yetilgan 
o‘simlikdan ajratib olinadi va 70% etanolga ivitiladi, keyin esa 15 – 20