IZOHLAR (COMMENTS)
Yaxshi dasturchilarning odatlaridan biri har qanday kodni izohlar bilan tushuntirib ketish. Izohlar kelajakda o'zimiz uchun ham, boshqalar uchun ham dasturimiz qanday ishlashini tushunishda yordam beradi.
Quyidagi ikki misolga e'tibor bering, va ulardan qay biri tushunarliroq ekanini solishtiring
print(2*5*3.14159)
Copied!
#Radiusi 5 ga teng bo'lgan aylananing uzunligi quyidagicha hisoblanadi
print(2*5*3.14159)
Copied!
Yuqoridagi misolda # belgisidan keyin yozilgan matn izoh (comment) deyiladi.
Izoh alohida qatorda yoki qator oxiridan ham yozilishi mumkin. Python # dan keyingi har qanday matnni (qator oxirigacha) e'tiborsiz qoldiaradi. # dan keyin yozligan kodlar ham bajarilmaydi:
1
print("Assalom alaykum!") # Bu matn konsolda chiqadi
2
#Keyingi qator esa bajarilmaydi
3
#print("Mening ismim Anvar")
Copied!
Natija: Assalom alaykum!
AMALIYOT
Quyidagi matnni aynan shunday ko'rinishda konsolda chiqaring:
"Nexia", "Tico", 'Damas'
Quyidagi misollarga yechimni Pythonda chiqaring. Har bir misoldan avval misol matnini izoh ko'rinishida yozing:
- 5 ning 4-darajasini toping
- 22 ni 4 ga bo'lganda qancha qoldiq qoladi?
- Tomonlari 125 ga teng kvadratning yuzi va parimetrini toping
- Diametri 12 ga teng bo'lgan doiraning yuzini toping (π=3.14\pi=3.14π=3.14deb oling)
- Katetlari 6 va 7 bo'lgan to'g'ri burchakli uchburchakning gipotenuzasini toping (Pifagor teoremasidan foydalaning)
O'zgaruvchi —kompyuter xotirasida ma'lum bir qiymatni saqlash uchun ajratilgan joy. Soddaroq qilib tushuntirsak, o'zgaruvchini quti, quti ichidagi narsani esa qiymat deb tasavvur qilish mumkin. Pythonda qiymatlar son, matn, ro'yxat va hokazo ko'rinishida bo'lishi mumkin.
Quyidagi misolga e'tibor bering, biz 2 ta o'zgaruvchi yaratdik (ism va yosh) va ularga qiymatlar yukladik (Pythonda boshqa tillardagi ka'bi o'zgaruvchilarni avvaldan e'lon qilish yo'q):
ism = "Abdulloh”
yosh = 25
print(ism)
print(yosh)
Natija:
Abdulloh
25
O'zgaruvchi (variable) bunday deyilishiga sabab, uning qiymati istalgan vaqt o'zgartirilishi mumkin:
1
ism = "Abdulloh"
2
print(ism)
3
ism="Muhammad"
4
print(ism)
Copied!
Natija:
Abdulloh
Muhammad
Yuqoridagi misolda ism nomli o'zgaruvchiga avval Abdulloh keyin esa Muhammad qiymatlarini berdik.
- Kamida 5 elementdan iborat ismlar degan ro'yxat tuzing, va ro'yxatdagi har bir ismga takrorlanuvchi xabar yozing
- Yuoqirdagi tsikl tugaganidan so'ng, ekranga "Kod n marta takrorlandi" degan xabarni chiqaring (n o'rniga kod necha marta takrorlanganini yozing)
TARMOQLANISH
Shu vaqtgacha yozgan dasturlarimizga e'tibor bersangiz, dasturimiz yuqoridan pastga qarab qatorma-qator bajarilib keldi. Bu chiziqli dastur deyiladi. Voqelikda esa aksar dasturlar ma'lum bir shart bajarilishi (yoki bajarilmaganiga) ko'ra kodning bir qismidan boshqa qismiga "sakrab" o'tishi tabiiy hol. Dasturlashda bu tarmoqlanish deb ataladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |