Primqulov Avaz " Pul va banklar"

Pulni qimmatbaho, noyob buyumlarga, san`at asarlariga, uy-joy, yer, mashina, asbob-uskuna, aksiya, obligatsiya va boshqalar shaklida ham jamg`arish mumkin.

Adabiyotlarda pul xazina to`plash vazifasini xam bajarishi mumkinligi qayd etiladi. Uni faqat o`zining real qiymatiga ega bo`lgan pullar (qimmatbaho metallar) bajara oladi. Qog`oz pullar asosan muomila va to`lov vazifasini bajaradi.

O`tmishda pul jahon puli vazifasini xam bajargan. Bunda mamlakatlar o`rtasidagi hisob-kitoblar, tovar va xizmatlar uchun to`lovlardagi baho masshtabini har bir mamlakatning pul birligini ma`lum oltin tarkibi bo`lishligi bilan xarakterlanadi. Jumladan, 1961 yildagi pul reformasidan keyin SSSR rubli – 0.987412 grammga, 1 AQSH$ q 0,88 gramm oltinga tenglashtirilgan. Hozir bunday tartib yo`q, chunki XVJ ning 1976 yil maydagi Yamaykaning Kengston shahridagi yig`ilishida oltin bundan buyon jahon puli vazifasini bajarmasligi e`tirof etilgan. Shu sabab hozir o`zaro hisob-kitoblarda jahon puli emas, jahon pullaridan foydalaniladi va bu vazifani obro`li pul birliklari bajaradi.

Pulning funksiyalari o`zaro uzviy bog`liq va ular bir-birini to`ldirgan holda pulning mohiyatini to`liq ifoda qiladi. Pulning funksiyalari ketma-ketligiga e`tibor berish zarur. Pul qiymat o`lchovi vazifalarini bajarmasdan turib muomila, jamg`arma va to`lov vositasi bo`laolmaydi. Pulning qiymat o`lchovi sifatida mustahkamligi uning muomila, to`lov, jamg`arma funksiyalaridagi o`rni va ahamiyatini oshiradi, xalqaro miqyosda ham yuqori obro`ga ega bo`ladi.