«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya
Andijon
27-29 oktabr 2021 yil
418
2. I.Kh.Siddikov, A. A. Abdumalikov, M. T. Makhsudov. Engineering
(IJITEE) ISSN: 2278-3075, Volume-9 Issue-4, February 2020. DOI:
10.35940/ijitee.D1906.029420
3. Mahsudov, M., & Boihonov, Z., (2018). Research of electromagnetic
current-to-voltage converters. Bulletin of Science and Practice, 4, (3), 150-154
NODIVERGENT TIPDAGI ISSIQLIK TARQALISH TENGLAMASI
UCHUN KOSHI MASALASINI TATQIQ QILISH
Boboqandov M.M., o’qituvchi
O’zbekiston Milliy universiteti, Toshkent, O’zbekiston
,
,
,
1
N
t x t R x R N
sohada quyidagi tenglama qaraymiz:
2
1
0
0
0,
1
,
0,
2
p
n
q
m
k
t
t
Au u
u div x u
u
u
u
u t x
u x
,
0, ,
1,
2,
.
q k const
m
const
p
n const
(1) tenglama qator fizik -
kimyoviy jarayonlarni ifodalaydi: anzitropik muhitlarda issiqlik tarqalish jarayonini,
anzitropik muhitlardagi suyuqlik va gazning filtratsiyasi jarayonini, anzitropik
muhitlarda reaksiya diffuziya va boshqa chiziqli bo’lmagan jarayonlarni ifodalaydi.
(1) tengalamada,
1
q
hol uchun
1
q
v u
belgilash kiritamiz va
Au
operator
quyidagicha ko’rinishga o’tadi:
2
2
2
2
1
0
0
0,
1.1
,
0,
2.1
p
n
m
k
l
t
t
Au l v
div x v
v
v
v
v t x
v x
Bu yerda:
2
2
2
1
,
1
1 ,
,
1
l
m
m
l k
kl
q l
q
sohaga
2
l
normani kiritamiz va
2
l
r
x
bo’lsin. U holda, (1.1) tenglamani
quyidagicha yozib olamiz:
2
2
2
2
1
1
1
,
3
p
k
l
m
N
n N
t
v
v
l v
r
r
v
v
r
r
r
,
,
v t r
w t
- belgilash kiritamiz. U holda, (3) tenglamada quyidagi
ko’rinishga o’tadi:
2
2
2
2
1
1
1
,
4
p
k
l
m
s
s
t
w
w
l w
w
w
«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya
Andijon
27-29 oktabr 2021 yil
419
Bu yerda:
,
,
ln ,
N
s
s r
pN
n
p
s
r
N
p n
r n p
(4) tenglama yechimini quyidagicha ko’rinishda qidiramiz:
2
2
,
,
w t
T t
F
T t
Bu yerda:
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
,
1
1
m
k p
l
p
U holda, (4) tenglama quyidagicha ko’rinishga keladi:
2
2
2
2
1
1
1
1
2
2
2
0, 5
p
k
l
m
s
s
s
d
dF
dF
d
F
l
F
F F
l
s
d
d
d
d
Quyidagi tengsizliklardan biri o’rinli bo’lsa, (5) tenglama quyi yechimga ega
bo’ladi
2
0
2
0
2
0
0
2
,
max 1,
min 1,
, 6
,1
1,
7
p n
yoki
p n
yoki
Bu yerda:
0
2
2
2
1
p n
m
k p
l
N
.
Yuqoridagi, (6) yoki (7) tengsizlik o’rinli bo’lsa, u holda
F F
uchun quyidagi
tenglik munosabat o’rinli:
2
2
2
2
1
1
2
1
1
2
0
p
k
l
m
s
s
p
p
dF
dF
d
F
l
F
d
d
d
F
A a
Bu yerda:
2
1
1
2
2
2
1
2
2
2
2
2
1
1
,
0,
2
2
p
p
p
p
a
const
A
m
k p
l
p
k
1-rasm.
2.5,
1.4,
1,
2
p
m
k n
q
holda funksiya grafigi.
«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya
Andijon
27-29 oktabr 2021 yil
420
Sonli hisoblashlar uchun haydash(progonka) usuli ishlatildi. Sonli tajribalar
natijalari iteratsiya jarayonining tez yaqinlashishini ko'rsatdi. Agar
0
bo'lsa,
asimptotik tarzda bitta nuqtaga intiluvchi qisqaruvchi yechimlarni olamiz. Yechim
cheklangan tezlik bilan qisqaradi va sekinlashadi, hamda
0
t
da maksimal tezlikka
erishadi.
Adabiyotlar:
1. Арипов М.М.. Прикладная математика в естествознании и технологии.
Часть II. Ташкент, НУУз, 2013.
2. Vazquez J.L.. The porous medium equation. Oxford, Clarendon press, 2007.
КАДАСТР ТИЗИМИНИНГ МАХСУЛОТ КУРИТИШДА КОМПЬЮТЕР
МОДЕЛИ
Юсупов М.Т. , Дармонов.Ж.М
Андижон машинасозлик институти
Республикамиздаги илмий технологик жараёнларни такомиллаштириш
ва уни хаётга тадбиқ этиш хозирги куннинг долзарб масалаларидан биридир.
Шунингдек қишлоқ хўжалиги махсулотларини ахолига сифатли холда етказиб
бериш усулларидан бири бу қуритилган холда етказишдир.
Кадастр
тизимининг
махсулот
куритишда
компьютерли
мдоеллаштириш катта ахамиятга эгадир.
Ушбу жараённи тадқиқ қилишда компьютерли моделлаштириш катта
ахамиятга эгадир. Шунингдек қишлоқ хўжалиги махсулот омбори ва унинг
жойлашуви эътиборга олинади.
Қишлоқ хўжалигида намлик тарқалишини ўрганиш учун
mk
x
x
kDn
x
x
Fs
d
dX
K
p
K
K
1
*
*
*
математик ифодаларга, асосланиб
қуйидаги MATLAB дастуридаги Simulink моделини яратдик.
«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya
Andijon
27-29 oktabr 2021 yil
421
Ушбу модель учун бошланғич қиймат махсулот холатидан келиб чиқиб
берилди.
Яратилган математик модел ва бошланғич маълумотлар кадастр
тизимидан олинган маълумотлар асосида қуйидаги натижани олдик.
Махсулотни қуритиш жараёнида компьютер моделлари орқали
ўтказилган назарий тадқиқотлар натижаси, ушбу жараённи жадаллаштириш
имконини беришлилигини кўрсатади.
Олинган натижалар белгиланган соха кадастр тизимини тўғри танлаш ва
у ерда имкониятларни тақсимлаш кераклигини кўрсатади.
Фойдаланилган адабиётлар:
1. Сажин Б.С. Основы техники сушки. Москва: Химия. 1984.
2. М.Ф. Ямалетдинова, Д.Н.Хикматов, О.Ф.Сафаров - Фергана.
«Техника ва технологиянинг ноъананавий усулларидан фойдаланиш» 2001г.
118-119
ИК – ҚУРИТУВЧИ ҚУРИЛМА.
Юсупов М.Т. , магистр Жалолдинов.A.О.
Андижон машинасозлик институти
Қисқача мазмуни
Ушбу мақолада узумга дастлабки ишлов берувчи ва қуритувчи қурилма
хақида маълумот берилган. Бундан ташқари, лаборатория шароитида
манбаларга асосланиб ўтказилган изланишлар асосида узумнинг физик,
биохимик ва бошқа хусусиятлари, шунингдек қуритишнинг кинетик
қонуниятлари, махсулотнинг геометрик ўлчами ва унга таъсир этиш
натижасида қуриш муддати кабилар ўрганиб чиқилган.
«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya
Andijon
27-29 oktabr 2021 yil
422
Республикамизнинг барча йўналишларида бўлгани каби қишлоқ
хўжалигида махсулотларни ахолига сифатли холда етказиб бериш, шу
куннинг долзаб муаммоларидан биридир. Ушбу муаммони хал қилиш
усулларидан бири бу махсулотни ахолига қуритилган холда етказиб бериш ва
уларни қуритувчи тежамкор қурилмаларини яратиш, ҳамда амалиётга тадбиқ
этишдир.
Илмий тадқиқот ишларининг натижаларига кўра, биз томонимиздан
узумни инфра қизил(ИҚ) нурлари конвектив усулда қуритувчи қурилма ишлаб
чиқилди.
Ушбу қурилмада узумни қуритиш учун икки поғонали чизма асосида
ташкил этилган. Улар олдиндан ИҚ-қайта ишловчи ва конвектив қуритиш
қурилмалардир.
Таклиф қилинаётган бошланғич ИҚ-оқим ёрдамида қайта ишлаш
махсулотга импулс бериш орқали амалга оширилади. Бу жараёнда иссиқлик
оқимининг зичлиги 27-30 кВт/м
2
га тенг бўлади.
Лаборатория шароитида олинган манбаларга асосланиб ўтказилган
изланишлар асосида узумнинг физик, биохимик ва бошқа хусусиятлари,
шунингдек қуритишнинг кинетик қонуниятлари, махсулотнинг геометрик
ўлчами ва унга таъсир этиш натижасида қуриш муддати кабилар ўрганиб
чиқилди. Тажриба
2
/
12
8
м
кг
. Босим остида амалга оширилди ва олинган
натижалар юқоридаги жадвалда келирилган.
Do'stlaringiz bilan baham: |