«применение современных информационно коммуникационных технологий в проведении реформ в новом узбекистане»

«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya 
Andijon 
 
27-29 oktabr 2021 yil 
604 
Канални узатиш функцияси амплитуда-частотали характеристика (АЧХ) 
бўлиб, сигналнинг амплитудаси сўнишини аниқлаш учун ишлатилади. 
 
 
 
w
к
A
w
ч
A
jw
W

(1) 
Канал АЧХси ёрдамида берилган кириш сигнали учун чиқиш 
сигналининг шакли аниқланади. 
1
– расм. Алоқа каналларининг синфланиши 
Кейинги катталик сигнални ўтказиш полосаси бўлиб, бу сигнал 
частотасининг диапазонини кўрсатади. Маълумотларни алоқа канали орқали 
узатишда узатиш тезлиги алоқа каналининг ўтказиш қобилятига боғлиқ 
бўлади. 
Алоқа каналининг ўтказиш қобиляти, бу алоқа каналида узатилаётган 
ахборотлар оқими частотасининг диапазони бўлиб, чиқиш сигналлари ва 
кириш 
сигналларининг 
боғлиқликлари 
орқали 
аниқланади: 
 
,
7
,
0
jw
W
П
W

бу ерда 
 
jw
W
- АЧХнинг максимал қиймати.
Алоқа каналида частоталарнинг ўзгариши[3] маълум частотадаги 
ахборотлар оқимининг канал орқали узатиш вақтида сигнал амплитудаси 
қийматининг ёки сигнал қувватини қийматининг камайиши билан 
ифодаланади. Максимум амплитуда ва қувватга эга гармоникаси олдиндан 
маълум бўлади. Алоқа каналида сигналнинг маълум вақт оралиғида сўниши 
одатда физик катталик сифатида децибелларда (дБ) ўлчанади ва қуйидагича 
формула асосида аниқланади: 
,
lg
10
чик
S
кир
S
B

(2)
 
бу ерда 
чик
S
– ахборотлар оқимида сигналнинг чиқишдаги қуввати,
кир
S
– ахборотлар оқимида сигналнинг киришдаги қуввати. 
Узатиш тезлиги алоқа канали бўйлаб вақт бирлигида узатилаётган 
битлар сони билан характерланади. Узатиш тезлиги алоқа каналнинг ўтказиш 
қобилятига, ҳалақитлар таъсирига, маълумотларни кодлаш ва модуляциялаш 
турига боғлиқ бўлади. 

---