Презентация на тему: Основные категории этики

Etika boshqa ijtimoiy va falsafiy fanlar bilan o‘zaro aloqadorlikda rivojlanib kelmoqda. Ayniqsa, uning estetika bilan aloqasi qadimiy va o‘ziga xos.

• Etika boshqa ijtimoiy va falsafiy fanlar bilan o‘zaro aloqadorlikda rivojlanib kelmoqda. Ayniqsa, uning estetika bilan aloqasi qadimiy va o‘ziga xos.
• Avvalo, insonning har bir xatti-harakati va niyati ham axloqiylikka, ham san’atga tegishli bo‘ladi, ya’ni muayyan ijobiy faoliyat ham ezgulik (ichki go‘zallik) xususiyatlarini mujassam qiladi. Shu bois Suqrot, Aflotun, Forobiy singari qadimgi faylasuflar ko‘p hollarda axloqiylikni ichki go‘zallik, nafosatni tashqi go‘zallik tarzida talqin etganlar. Bundan tashqari, ma’lumki, san’at estetikaning asosiy tadqiqot ob’ekti hisoblanadi. Har bir san’at asarida esa axloqning dolzarb muammolari ko‘tariladi hamda san’atkor doimo o‘zi yashayotgan zamonda erishilgan eng yuksak axloqiy daraja va unga munosabatni badiiy qiyofalar orqali bevosita yoxud bilvosita aks ettiradi. Demak, estetika o‘rganayotgan har bir badiiy asar ayni paytda, ma’lum ma’noda, etika nuqtai nazaridan ham tadqiq etilayotgan bo‘ladi.

Axloqshunoslikning dinshunoslik bilan aloqasi shundaki, har ikkisi ham bir xil muammo – axloqiy mezon muammosini hal etishga qaratilgan. Chunki jahoniy dinlar vujudga kelguniga qadar mavjud bo‘lgan ma’lum urf-odatlar va qadriyatlar muayyan diniy qonun-qoidalarga, muqaddas diniy kitoblarga katta ta’sir ko‘rsatgan. Ayni paytda, dinlar ham axloqqa ana shunday ta’sir o‘tkazganlar.

• Axloqshunoslikning dinshunoslik bilan aloqasi shundaki, har ikkisi ham bir xil muammo – axloqiy mezon muammosini hal etishga qaratilgan. Chunki jahoniy dinlar vujudga kelguniga qadar mavjud bo‘lgan ma’lum urf-odatlar va qadriyatlar muayyan diniy qonun-qoidalarga, muqaddas diniy kitoblarga katta ta’sir ko‘rsatgan. Ayni paytda, dinlar ham axloqqa ana shunday ta’sir o‘tkazganlar.
• Chunonchi, Islom dinida Qur’oni Karim, Hadisi Sharif talablari Sharq musulmonlarining axloqiy shakllanishida katta ahamiyat kasb etgan. Shuningdek, komil inson muammosi har ikkala fan uchun umumiy hisoblanadi. Farqi shundaki, etika bu muammoga dunyoviy nuqtai nazaridan yondoshadi.