Практикум по статистике. (2 издание). Тащкент изд. «Iqtisod-moliya»

Yechish.
%, ya’ni avvalgi yilga nisbatan 2,33 foiz ko’p mahsulot ishlab chiqarish rejalashtirilgan.

2. Shartnoma majburiyatini bajarilishi nisbiy miqdori Bu nisbiy miqdor quyidagicha hisoblanadi:

(haqiqiy daraja) / (shartnomada ko’rsatilgan daraja) ·100


3-misol. To’qimachilik kombinati tikuvchilik fabrikasiga o’zaro tuzilgan shartnomaga ko’ra, birinchi yarim yillikda 120 ming m kv chit va 98 ming m kv shoyi yetkazib berishi kerak edi. Haqiqatda esa 130 ming m kv chit va 90 ming m kv shoyi yetkazib berildi.
Har bir mahsulot bo’yicha shartnoma majburiyati bajarilishi nisbiy miqdorini hisoblang.


Yechish.

.
Demak to’qimachilik kombinati o’z majburiyatlarini chit bo’yicha 8,33%ga oshirib bajargan, shoyi bo’yicha esa 8,16%ga bajarmagan.

3. Dinamika nisbiy miqdori hodisaning vaqt bo’yicha o’zgarishini bildiradi va bazis hamda zanjirsimon usullarda hisoblanadi.

Bazis usulda hamma darajalar birinchi davr darajasi bilan taqqoslanadi, ikkinchi usulda esa har bir daraja o’zidan oldingi davr darajasi bilan taqqoslanadi.


4-misol. Viloyatda yetishtirilgan bug’doy hosili haqida ma’lumotlar berilgan:

Yillar	2012	2013	2014
Yetishtirilgan bug’doy, ming tonna	57	56	60

Dinamika nisbiy miqdorini bazis va zanjirsimon usullarda hisoblang.

Yechish.

Bazis usul	Zanjirsimon usul
.	.

Demak, viloyat bo’yicha bug’doy yetishtirish 2013- yilda 2012-yilga nisbatan 1,75%ga pasaygan, 2014- yilda 2012- yilga nisbatan 5,26% o’sgan.

4. Tuzilmaviy (struktura) nisbiy miqdorlar o’rganilayotgan to’plamning tuzilishini xarakterlaydi va quyidagicha hisoblanadi.

(to’plamdagi ayrim guruh ko’rsatkichi)/ (jami to’plam ko’rsatkichi) · 100