Shpurlarning chukurligi – ulchovchi reyka eki trubkasimon tikinlagich (zaboynik) erdamida amalga oshiriladi (xar ikkilasida xam 5 sm dan belgilari bor).
Tikinlagich (zaboynik) – Shpurlarni zaryadlashda patronlarni joylashtirish va zichlashtirish uchun ishlatiladigan – dumalok kilib yunalgan yagoch (sterjen) enki yagoch uchli alyuminiydan yasalgan (diametri shpur diametridan kichik bulgan) sterjendir. Shaxta: foydali qazilmalarni kovlab olish uchun kavlashlar yer ostida bajarilgan
Konchilik ishi: foydali qazilmalarni qazib olish bilan shug‘ullanuvchi faoliyat, mehnat turi, va sanoat.
Konchilik muxandisligi: shaxtadagi qazib olishga, rejalashtirishga, ishlatishga, yopishga, rekultivatsiyaga muhandislik prinsiplarini qo‘llash amaliyoti. Ba’zi atamalar qazib olingan foydali qazilmalarni turli xillarini ajratadi: Mineral: bu ichki tuzilishida puxtalik (batartiblik)ka, o‘ziga xos kimyoviy tarkibga, kristalli shaklga, fizik xususiyatlarga ega bo‘lgan noorganik element yoki birikma.
Kon rudasi: xohlagan bitta yoki bir necha turdagi mineral zarralarning tabiiy tarzdagi majmuasi Foydali qazilmalarning xususiyatlaridagi iqtisodiy farqlar quyidagi sharoitlarda namoyon bo‘ladi: Ruda: qazib olish uchun yetarli foydaga, yaroqlilikka, va qimmat baxolikkaega bo‘lgan mineral kon. Tomirli jins: qazib olishda yaroqliligi va qimmat baholiligi etishmaydigan mineral.
Chiqindilar: qazib olinadigan ruda koni bilan bog‘langan, keyin chiqarib tashlanadigan material.Tomirli jinslar chiqindilarning aniq turi hisoblanadi.
3
Metall rudalar: bu qora metallar rudalari (temir, marganets, molibden va volfram), asos metallar (mis, qo‘rg‘oshin, rux va qalay), qimmatbaxo metallar (oltin, kumush, platinali gurux metallari), shuningdek radioaktiv minerallar (uran, toriy va radiy). Norudali minerallar (shuningdek sanoat minerallari sifatida ma’lum bo‘lgan minerallar):metallarni ishlab chiqarish bilan bog‘liq bo‘lmagan yoqilg‘i bo‘lmagan mineral rudalari. Bularga fosfat, kaliy, tuz, qum, shag‘al, oxaktosh,oltingugurt va boshqalar kiradi.
Qazib olish - bu qaziladigan uchastkadan rudani massivdan ajratib olib, hosil bo‘lgan bo‘shliqning turg‘unligini saqlab turishga xizmat qiladigan texnologik jarayonterlanadi. Shtol’nya - gumbazsimon, trapetsiya ko‘rinishida va kam hollarda to‘g‘ri to‘rtburchakli shaklda boiib, shtol’nyaning og‘zi tamon 0,001- 0,008 qiyalik bilan o‘tiladi. Rudani yetkazib berish deb, qazilgan uchastka doirasida portlatib qulatilgan joyidan asosiy transport vositalariga yuklaydigan joygacha yetkazib berishga aytiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |