Politexnika instituti

Farg’ona fojiasining sabablari, uni harakatga keltirgan kuchlar kimlar edi? 
O’zbekiston Kompartiyasi MQning 1989 yil 23 iyunda bo’lgan XIV Plenumida Farg’ona 
fojiasi  bilan  bog’liq  masalalarni  o’rganish  uchun  maxsus  komissiyasi  tuzildi.  Komissiyaning 
O’zbekiston  kompartiyasi  MQning  1989  yil  29  iyulda  bo’lgan  XV  Plenumi  tomonidan 
ma’qullangan axborotida fojiani keltirib chiqargan sabablar ochib berildi. 
 
 Farg’ona  viloyati,  shahar,  tuman  partiya  va  sovet  tashkilotlarining,  huquqni 
himoya qilish organlarining tashkilotchilik, siyosiy ishidagi jiddiy xatolar fojiali voqealarga sabab 
bo’ldi. Ular viloyatdagi keskin ijtimoiy, siyosiy vaziyatni kuchayishi xavfini o’z vaqtida anglab 
etmadilar, millatlararo adovatni keltirib chiqarishga uringan ekstrimistlarga, poraga sotilganlarga 
o’z vaqtida zarba berolmadilar. 
 
 Farg’ona  viloyatida  o’n  yillar  davomida  ijtimoiy-iqtisodiy  keskinlik  ortib  bordi. 
Xo’jalik strukturasi buzilgan, tarmoqlar xomashyo etishtirish, yarim fabrikatlar ishlab chiqarishga 
moslashib qolgan edi, ishsizlar soni tobora oshib borar, odamlarni, yoshlarni ish bilan ta’minlash 
tadbirlari ko’rilmasdi. 
 
 Kadrlarni  tanlash,  joy-joyiga  qo’yish  ishlari  buzilgan,  poraxo’rlik,  xizmat 
mavqeini suiste’mol qilish avj olgan edi. 

---

22 
 
 Ana  shunday  keskinlikdan,  respublikada  ijtimoiy-siyosiy  beqarorlikni  keltirib 
chiqarishdan manfaatdor siyosiy kuchlar allaqachon ishlab chiqilgan, puxta tayyorgarlik ko’rgan 
reja asosida ig’vogarona harakat qildilar, olomonga oldindan tayyorlangan varaqalar tarqatdilar.  
 
Farg’onada  sodir  bo’lgan  siyosiy  ig’vogarlik  Tbilisi,  Tog’li  Qorabog’,  Bokuda 
tashkil  etilgan  ig’vogarliklardan  biri  edi.  Keyinchalik  1990  yil  fevral-mart  oylarida  Bo’ka  va 
Parkent,  1990 yil iyunda O’sh va O’zganda  ham shunday urinishlar  bo’ldi. Yovuz kuchlar o’z 
maqsadiga  erisha  olmadilar.  O’zbekistonning  yangi  rahbariyati  tomonidan  ko’rilgan  chora-
tadbirlar natijasida keskinlik bartaraf qilindi.