Polimer materiallar

Polimerlarning kimyoviy o‘zgarishlari yordamida polimerlar sintezi. 
Polimerlarning  kimyoviy  o‘zgarishlari  turli  kimyoviy  reaksiyalarni  o‘z  ichiga 
olib,  uning  natijasida  makromolekulaning  kimyoviy  tuzilishi,  tarkibi  va 
polimerlanish  darajasi  o‘zgaradi.  Polimerlarning  kimyoviy  o‘zgarish  reaksiyalari 
uch xil yo‘nalishda boradi: 
1.
 
Polimerlanish 
darajasi 
o‘zgarmasdan 
kuzatiladigan 
reaksiyalar-
polimeranalogik o‘zgarishlar va ichki molekulyar reaksiyalar; 
2.
 
Polimerlanish  darajasi  ortishi  bilan  boradigan  reaksiyalar-choklanish, 
payvand va blok polimerlanish; 
3.
 
Polimerlanish 
darajasi 
kamayishi 
bilan 
boradigan 
reaksiyalar- 
destruktsiyalanish. 
Polimerlarning  reaksiyaga  kirishish  qobiliyati  ularning  molekulyar  massasiga 
bog‘liq  emas.  Polimer  zanjiridagi  kimyoviy  o‘zgarish  makromolekula  va  undagi 
funktsional  guruxlarning  kimyoviy  reaksiyaga  kirishish  qobiliyati  bilan  bog‘liq. 
Quyi  molekular  birikmalar  bilan  makromolekulalarning  xossalarida  quyidagicha 
farq kuzatiladi:  
1.
 
Polimerlarda quyi molekulyar analoglarida bo‘lmaydigan faqat o‘zlariga xos 
bo‘lgan 
reaksiyalar 
ma’lum. 
Masalan, 
zanjirli 
depolimerlanish, 
makromolekulyar reaksiyalar. 

---

2.
 
Konfiguratsion  va  konformatsion  effektlar  polimerlarga  o‘ziga  xos 
xususiyatlar bag‘ishlaydi. 
3.
 
Reaksiyaga  kirishayotgan  funktsional  guruxlarning  konsentratsiyasini 
o‘zgarishi  va  uning  natijasida  reaksiya  tezligining  o‘zgarishi  bilan  bog‘liq 
effektlar.  
4.
 
Makromolekulalar o‘rtasida o‘zaro elektrostatik ta’sir bilan bog‘liq effektlar.  
5.
 
Qattiq  fazada  va  eritmada  reaksiyaga  kirishayotgan  zarrachalarning 
agregatsiyasi va assotsiatsiyasi bilan bog‘liq bo‘lgan effektlar.