Poliamid va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi

POLIAMID 6 NI ISHLAB CHIQARISH TEXNOLOGIYASI
Poliamid 6 olishni texnologiyasi o`z ichiga, xom ashyoni tayyorlash, -kaprolaktamni polimerlash, sovitish, maydalash, yuvish va quritish jarayonlarini oladi.
Poliamid 6 ni -kaprolaktamdan suyuqlanmada, AG tuzining suvli eritmasi ishtirokida gidrolitik polimerlab olish texnologiyasi 22 chi rasmda keltirilgan.
Kristall kaprolaktam 1 chi bunkerga solinib, u erdan shnekli uzatgich yordamida 2-chi suyuqlantiruvchiga uzatiladi. Suyuqlantiruvchida -kaprolaktam azot muhitida 90-1000C gacha qizdirilib, aralashtirib turib suyuqlanma holiga o`tkaziladi.
Rasm. 22. Uzluksiz usulda poliamid 6 (polikapramid) ishlab chiqarish sxemasi:
1-kaprolaktam bunkeri; 2-kaprolaktamni suyuqlantirish idishi; 3-filtr; 4-polimerlash kolon-kasi; 5-AG tuzini eritish apparati; 6-qobiqli quvirsimon issiq almashgichlar-sovitgichlar; 8-suv yiqish idishi; 9-yo`naltiruvchi vallar; 10-tortuvchi vallar; 11-qirqish dastgoqi; 12-polimer bo`lakchalari bunkeri; 13-ekstraktor; 14- vakuum-quritgich.
Suyuqlanma holidagi -kaprolaktamga barqarorlovchi qo`shiladi. So`ngra laktam siqilgan azot yordamida yoki nasos yordamida, 3-chi filtr orqali uzluksiz ravishda 4-chi polimerlovchi kolonnaga uzatiladi. Fil'tr va barcha quvur o`tkazuvchilar laktamni kristallanib qolishini oldini olish maqsadida yordamida isitib turiladi. Boshqa 5 chi apparatda, qizdirib va aralashtirib turib, polimerlanishni faollashtiruvchi adipin kislotasi bilan geksametilendiaminni tuzini (AG) 40% li eritmasi, yoki -aminokapron kislotasi eritmasi tayyorlanadi. Faollashtiruvchini tayyorlangan eritmasi ham meyorlovchi nasos yordamida uzluksiz ravishda 4 chi polimerlovchi kolonnaga uzatib turiladi. Polimerlanish 250-2700С da o`tkazilib, eng yuqori harorat kolonnani o`rta qismida ushlab turiladi.
Polimerlanish jarayonida ajralib chiqayotgan suv bug’i, o`zi bilan qisman -kaprolaktamni bug’larini ham olib chiqib ketadi. CHiqib ketgan -kaprolaktamni 6 chi issiqlik almashgichda kondensirlab, reaktsiya muhitiga qaytariladi, hosil bo`lgan suvni esa 7 chi yig’uvchida yig’iladi.
Suyuqlanma xolidagi polimer bosim ostida kolonnadan filera orqali oqib turgan sovuq suvli vannadagi 8 chi barabanga siqib chiqariladi. Sovitilgan polimer, tasma yoki arqonchalar ko`rinishida 9 chi yo`naltiruvchi va 10 chi vallar yordamida 11 chi qirquvchi dastgohga uzatiladi va u erda maydalanadi. Polimerni maydalangan bo`lakchalari 12 chi bunkerda yiqiladi va 13 chi ekstraktorda yuviladi. Yuvilgan polimer vakuum quritgich 14 da 125-1300C qaroratda quritiladi.