Tashqi jinsiy a’zolar va chotning shikastlanishi.
Tug`ruqning ikkinchi davrida ko’pincha tug`ruq yo’lidagi yumshoq to’qimalarning shikastlanishi, tug`ruqning uchinchi va bundan keyingi ilk davrlarida qon ketishiga (agar arteriya yoki yirik vena qon tomirlari shikastlansa) sabab bo’lishi mumkin. Jarohat klitor yon-atrofida bo’lsa, bu a’zo qon tomiriga boy bo’lgani uchun ko’p qon ketishiga olib keladi. Akusherlik jarohati tug`ruq yo’li va chot to’qimalari, qin devori, bachadon bo’ynining ozroq jarohatlanishidan tortib, hatto bachadon yiritilishi kabi asoratlardan iborat bo’lishi mumkin.
Tashqi jinsiy a’zolari, chot shikastlanishi va yirtilishi birinchi marta tug`ayotgan, ayniqsa chala, shuningdek muddatidan o’tib tuqqan ayollarda ko’p uchraydi. Bundan tashqari, qinga kirish qismining yallig`lanishi — vulvit, qinning yallig`lanishi — kolpit kasalliklari homiladorlik davrida yaxshi davolanmaganda ham uchraydi. Tyg`ruq vaqtida qin yumshoq to’qimalari haddan tashqari cho’zilishi natijasida yirtilishi mumkin. Bu to’qimalar tug`ruqda akusherka oraliqni yirtilishdan ehtiyot qilmaganda, tug`ruq yo’llarining cho’zilish qobiliyati susayganda (30 yosh va bundan oshgan birinchi tug`ayotgan hamda jinsiy a’zolari yaxshi taraqqiy etmagan ayollarda), homilani akusherlik qisqichi bilan tortib chiqarilganda yirtilishi mumkin.
Faqat shilliq qavat sal tilingan bo’lsa va qon ketmasa, shu erga 5% li yod eritmasidan surtish mumkin. Ammo bachadon bo’yni, qin devori va klitor shikastlangan, ayniqsa chot oralig`i yirtilgan bo’lsa, uni albatta shifokor tikishi kerak.
Klitor yonidagi jarohatni siydik yo’liga metall kateter kirgizib qo’yib, ketgut bilan tikiladi, so’ngra sterillangan doka tamponni qon to’xtaguncha biroz bosib turish lozim.
Qin va vulva gematomalari.
Qin va qin dahlizida gematoma (qon to’planishi natijasida hosil bo’lgan shish) chuqur joylashgan qon tomirlarining buzilishi natijasida shilliq qavat va teri ostiga qon quyilishidan hosil bo’ladi, bunda shilliq qavat yoki teri shishadi va ayol kuchli og`riq sezadi. Agar gematoma unchalik katta bo’lmasa, shu erga muzli xalta qo’yish kerak. Gematoma sekin-asta kattalasha borsa, operastiya yo’li bilan qonayotgan tomirni topish va boylash kerak. Bunda gematoma ustidagi teri yoki shilliq qavat kesiladi, uning tagiga to’plangan qon laxtalari olib tashlanadi va yorilgan qon tomirini topib, boylanadi yoki tiqiladi. Shilliq qavat va terini ketgut va ipak bilan tikish lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: |