Pisa xalqaro dasturining o‘qish savodxonligi yo‘nalishida ijodiy topshiriqlar tayyorlash va ular ustida ishlash texnologiyasi

OʻQISH SAVODXONLIGI
(PISA 2009 sinovida tushgan test tarjimasi)
Makondo
(Gabriyel Garsiya Markesning “Tanholikning yuz yili” romanidan parcha)
Makondo aholisi ham texnika asri ixtirolaridan bahramand boʻla boshladilar. Ular Auriliano Tristi poyezdda olib kelgan generatorning toʻtovsiz tum-tumiga koʻnikishlari qiyin boʻlgan boʻlsa ham, generatordan quvvat olayotgan lampochkalarga tunlari uxlamay, termulib chiqishardi. Savdogar Don Bruno Krespi teatrda namoyish qilgan, har bir tamoshasi uchun chipta ikki sentavodan sotilgan jonli tasvirli filmlardagi bir filmda oʻlib, qishloq ahlining qaygʻusiga sababchi boʻlgan qahramonning boshqa filmda Arab savdogari qiyofasida paydo boʻlishi ularning gʻazabini keltirib, teatrdagi oʻrindiqlarning chilparchin boʻlishiga olib keldi. Shahar hokimi Don Bruno Krespi iltimosiga koʻra oʻtkazgan yigʻilishida filmlar koʻngil ochish vositasi ekani, ular odamlarning bu darajada ehtiroslariga arzimasligi haqida maʻruza qildi. Qishloq aholisi bu maʻruzadan keyin oʻzlarini loʻli ayolning hiylalariga aldangan odamlardek his qilib, oʻz tashvishlari ham yetib turganda hayoliy mavjudotlarning muammolarini tamosha qilib, ular uchun ham jon kuydirish niyatlari yoʻqligini bildirdilar va boshqa filmlarni koʻrishga kelmaslikka qaror qildilar.
1. Filmlarning qaysi jihati aholining jahli chiqishiga sababchi boʻldi?
2. Nima uchun Makondo aholisi filmlarga boshqa kelmaslikka qaror qildilar?

1. 
   Ular koʻngil ochishni istadilar, lekin filmlar hayotiyligi va tushkin kayfiyat paydo qilishi ularga yoqmadi.
   
2. 
   Ular uchun chipta narxi qimmatlik qildi.
   
3. 
   Ular hiisyotlarini haqiqiy hayot uchun asrashga qaror qilishdi.
   
4. 
   Ular filmlardan hissiy taʻsir kutishgan edi, lekin filmlar zerikarli boʻlib chiqdi.
   

3. Matn oxirida berilgan “hayoliy mavjudotlar” deganda nima nazarda tutilgan?

1. 
   Arvohlar
   
2. 
   Ixtirolar
   
3. 
   Film qahramonlari
   
4. 
   Aktyorlar
   

4. Siz Makondo aholisining filmlar haqidagi fikriga qoʻshilasizmi? Oʻz fikringizni oʻzingizning filmlar haqidagi fikringiz va qishloq aholisi fikrini taqqoslash orqali izohlang.