Phd g’aipova Hulkarning “Boburnoma”asari qomusiy asar sifatida” mavzusida tayyorlagan

Sharq adabiy-nazariy tafakkuri tarixidan

Yusuf Xos Hojib

Abu Nasr Forobiy

Abu Ali ibn Sino

Abu Rayhon Beruniy

Alisher Navoiy

Yusuf Xos Hojib adabiy-tanqidiy qarashlari

• XI asrning mashhur mualliflaridan biri Yusuf Xos Hojib o‘zining “Qutadg‘u bilig” nomli asarida shoirlar to‘g‘risida mulohaza qilib, badiiy so‘zning ijtimoiy hayotda va kishilar hayotidagi mavqeidan bahs yuritdi.
• Yusuf Xos Hojibning :
• Ulug‘din tirikka qumaru so‘z ul,
• Qumaru so‘zi tutsa asg‘i yo‘z ul
• Baytida so‘zning ulug‘lardan yoshlarga meros ekanligi, merosni asrab-avaylamoq lozimligini uqtiradi.

Abu Nasr Forobiy adabiy-tanqidiy qarashlari

Forobiy “Buyuk kishilarning naqllaridan” asarining 52-bobida she’r san’ati xususida alohida to‘xtalib, shunday yozadi: “Bu san’at biror maqsadni amalga oshirayotgan paytda yo‘ldan chiqib ketmaslikka yordam beruvchi va inson xayolini qog‘ozda namoyon etuvchi san’atdir.She’rning olti xili bor.Shundan uchtasi yaxshi va uchtasi yomon xilidir. Yaxshilaridan biri shuki, uning yordamida inson aqliy quvvatini mukammallashtiradi, saodatga olib boruvchi fikri oydinlashadi, yaxshi ishlarga, fazilatli bo‘lishga ilhomlanadi,xasislik, yomonlik, qabihliklardan saqlaydi, ikkinchi yaxshi xili kishining ruhiy sezgilarini yuksaltiradi, uchinchisi zaiflikdan saqlaydi.