|
.3- rasm. Alkillash uchun turboaralashtirgichli gorizontal reaktor:
1-qobiq; 2-tsirkulyatsiya uchun quvur; 3-qaytaruvchi to'siqlar; 4-quvurlar o'rami; 5-propellerli aralashtirgich; 6-uzatma. Oqimlar: I-sovituvchi agent; II-reaktsiya mahsulotlari; III-kislota; IV-xom ashyo.
Tarelkali absоrberningishlashrejimi
Javob:Bu kolonna gorizontal tarelka quyilishi va ostonalardan tarkib topgan bo’ladi. Odatda bu turdagi tarelka yuzasi 1...5 mm li teshiklardan iboratdir va tarelkadan tushayotgan ko’pikni parchalash uchun ostona tarelkadagi suyuqlik sathini bir xil balandlikda ushlab turish uchun esa, ostona 3 xizmat qiladi. Suyuq faza tepadagi tarelkaga uzatiladi va quyilishi moslamasi 2 dan, o’tib, qurilmaning pastki qismidan chiqib ketadi. Gaz faza har doim qurilmaning pastki qismiga kiritiladi va tarelkalardan pufakcha shaklida o’tib, yuqori qismidagi shtusterdan chiqadi.
Jarayonlarda reaksiya tezligi.
Javob:Kimyoviy qaytarligi uchun reaksiyalar oxirigacha bormaydi. Reaksiya tezligi konsentrasiyaga to’g’ri proporsional bo’lgani uchun vaqt o’tishi bilan to’g’ri va teskari reaksiyalarning tezliklari tenglashadi va muvozanat qaror topadi. Bu muvozanat dinamik xarakterga ega. Dinamik muvozanatga eskalatorga teskari harakatlanayotgan odam yoki suv oqimiga teskari suzayotgan baliqni misol keltirish mumkin
Agar har ikkala holatda ham harakatlar tenglashsa odam va baliq go’yoki yurmayotganday tuyuladi. Kimyoviy muvozanatda esa to’g’ri va teskari reaksiyalar teziklari tenglashadi: Masalan,
H2 + I2 ↔ 2HI reaksiya uchun
υto’g’ri = K[H2]•[I2] υteskari = K[HI]2 bo’ladi.Muvozanat qaror topgandan so’ng υto’g’ri = υteskari. U holda K[H2]•[I2]= K[HI]2 yoki Kto’g’ri/Kteskari =[HI]2
/([H2]•[I2])Bu erda Kto’g’ri va Kteskari to’g’ri va teskari reaksiyalarning tezlik konstantalari bo’lib, ular konsentrasiyaga bog’liq bo’lmay o’zgarmas haroratdadoimiydir. Shuning uchun ularning nisbatlari ham doimiy bo’lib, unga (KM) muvozanat konstantasi deyiladi
Reaktоrlarningharоrat tarzi.
Javob:TSning asоsiy parametrlaridan biri bo’libmоdda tarkibidagi zarralarning kinetik o’lchоvi hisоblanadi. Harоrat texnikadagradusda, termоdinamikada esa Kelvinda o’lchanadi. Kelvin o’lchоvi ingliz fizigiLоrd Kelvin tоmоnidan 1848 yilda kiritilgan. Kelvin (K) shkalasi bilan Selskiy (S) оrasidagi bоg’lanish quyidagicha ifоdalanadi: 273,15 0T t . (3). Selsiy bo’yicha«nоl» gradus suv muzlaydigan harоrat bo’lsa, Kelvin bo’yicha bu miqdоr «ideal» gaz zarrachalarining betartib harakatdan to’xtaydigan harоratdir va u «absоlyutnоl» deb ataladi
Texnоlоgikjarayonlarnisinflashi.
Javob:Texnologik jihozlarni ularda boradigan jarayonlarga qarab sinflash ularni o‘rganibgina qolmay balki har bir mashina va jihozni kompleks texnologik hamda mexanik hisoblash uchun kerakdir.
1. Gidromexanik jarayonlarni bajarish, nasoslar bilan (suyuqliklarni uzatish), kompressor mashinalar bilan suyuq-liklarni uzatishda va gazlarni siqishda, tindirgichlar yordamida (qattiq jismlarni og‘irligi ta’sirida va suyuq fazada tarqalgan suv tomchilarini cho‘ktirish bilan), filtrlar bilan (mayda zarrachalardan tashkil topgan suspenziyalarni ajratishda), sentro-fugalar bilan (markazdan qochma kuch ta’sirida emulsiya va suspenziyalarni ajratishda), aralashtirgichlar bilan (bir xil tarkibli eritmalar, emulsiyali suspenziyalar, issiqlik va diffuzion jarayonlarni tezlatish uchun) hamda boshqa mashina va jihozlar yordamida olib boriladi.
2. Issiqlik jarayonlarini amalga oshirish uchun quvurli pechlar, olovli isitkichlar qo‘llaniladi. Ularda yoqilayotgan yoqilg‘ining issiqligi xomashyoga beriladi. Neftni qayta ishlash korxonalarining issiqlik almashuvchi jihozlarida issiqlik regeneratsiya qilinadi yoki bug‘lar kondensirlanadi va shu qurilmalardan chiqayotgan distillyatlar sovitiladi.
3. Massa almashinuvchi jihozlar sifatida asosan kolonna turdagi jihozlar ishlatiladi; bularga rektifikatsiya kolonnalari, absorberlar, adsorberlar, desorberlar va ekstraktorlar kiradi.
4. Mexanik jarayonlar maydalovchi jihozlarda, tegirmonlarda, klassifikatorlarda va qattiq materiallarning dozatorlarida amalga oshiriladi.
5. Kimyoviy jarayonlar har xil konstruktiv tuzilishga ega
bo‘lgan reaktorlarda olib boriladi.
Olefin uglevodorodlariningfizik-kimyoviyxossalari
Javob: Asosiy organik va neftkimyosi sintezi uchun xomashyo sifatida
qo’llaniladigan oleflnlarni ikki asosiy guruhga ajratish mumkin:
1) gazsimon yoki past haroratda qaynovchi olefinlar - etilendan
pentangacha (C2-C5) bo’lgan uglevodorodlar:
2) yuqori olefinlar – С6 dan to C12-C18 gacha bo'lgan uglevodorodlar (asosan C7-C15).
Past olefinlar. Etilendan butengacha bo’lgan olefinlar oddiy
sharoitda gaz, pentenlar boshlab (C5C10)-rangsiz suyuqlik. Past
olefinlami ba’zi bir xossalari 4-jadvalda keltirilgan.
4-jadvaldan ko‘rinib turibdiki, yuqori bosim va past temperaturada
etilenni suyuq holga keltirish mumkin (buning uchun qaynovchi ammiak
yordamida sovutiladi). Boshqa gazsimon olefinlar bosim ostida siqilib
suv yordamida sovutilganda suyuq holga keladi. Olefinlami yuqoridagi
parafinlar bilan taqqoslansa, ko'rinib turibdiki, etilen etandan 15°Cpast
haroratda qaynaydi. Bu ko‘rsatgichlar ulami qayta ishlash jarayonida
muhimdir. Olefinlaming parafinlardan farq qiladigan xususiyatlaridan
biri, ulami yaxshi eruvchanligi va yaxshi yutiluvchanligidir, chunki
ularda to‘yinmagan uglerod bog’i mavjud. Olefinlar parafmlarga
nisbatan qattiq moddalarga yaxshi adsorbsiyalanadi, eritmalarga
yutiladi. Ushbu xususiyatlami mavjudligi sababli, ulami maxsus usullar
bilan ajratish mumkin.
122Olefinlarnisulfatlash.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
