Pensiya ishi

5. 
Davlat  maqsadli  va  budjetdan  tashqari  fondlar  ijrosini  amalga  oshiruvchi 
organlar 
O’zbekiston    Respublikasi    Budjet  kodeksining 
25-moddasida  O’zbekiston  
Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasining  budjet  sohasidagi  vakolatlari  belgilangan.  Unga  ko’ra 
davlat  budjetining  ishlab  chiqilishi  va  uning  ijro  etilishini  tashkil  etadi,  davlat  maqsadli 
jamg’armalari ijrosini taxminlash, davlat pul va kredit siyosatini mustahkamlash bo’yicha chora-
tadbirlarning  amalga  oshirilishiga  ko’maklashadi,  O’zbekiston  Respublikasi  Hukumati 
tasarrufidagi  davlat  maqsadli  jamg’armalarini  shakllantirish  va  ulardan  foydalanishga  oid 
masalalarni  hal  etadi,  O’zbekiston  Respublikasi  Moliya  vazirligi  va  davlat  budjetiningi  jrosi 
bo’yicha boshqa davlat boshqaruv organlarining ish faoliyatini nazorat qiladi.  
Bizga ma’lumki, moliya organlari tizimiga O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi rahbarlik 
qiladi.  
O’zbekiston  Respublikasi  Budjet  kodeksining  29-moddasiga  ko’ra
 
O’zbekiston 
Respublikasi Moliya vazirligining budjet sohasidagi vakolatlari: 
  Davlat  budjeti  hamda  soliq  va  budjet  siyosatining  asosiy  yo’nalishlari  loyihalarini 
tayyorlaydi; 
  Davlat maqsadli jamg’armalari budjetlari loyihalarini ko’rib chiqadi; 
  O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasiga  ushbu  Kodeksning  144,  145  va  149-
moddalarida  nazarda  tutilgan  tartibda  Davlat  budjeti,  O’zbekiston  Respublikasining  respublika 
budjeti  va  davlat  maqsadli  jamg’armalari  budjetlari  parametrlariga  o’zgartirishlar  kiritish 
bo’yicha takliflar taqdim etadi; 
  Budjet tizimi budjetlarining mablag’laridan maqsadli foydalanilishi ustidan nazoratni amalga 
oshiradi; 
                                                           
24
O`zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi axborotnomasi (O`R OKA), 1993, №5, 202--m. 
25
 O`R OKA, 1999, №9, 320--m. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi axborotnomasi (O`R OMA), 1997, №9 -m,      
  241 -m., №1, 20 -m. 

---

  O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasiga  Davlat  budjeti  va  davlat  maqsadli 
jamg’armalari  budjetlarining  tegishli  davrdagi  ijrosi  to’g’risida  hisobot  taqdim  etadi  va 
boshqalar. 
Davlat  maqsadli  jamg’armalarining  me’yoriy-huquqiy  hujjatlari  moliyaviy  faoliyatni 
amalga  oshiruvchi  davlat  organlari  tomonidan  bir  tomonlama  hukmronlik  tartibida,  o’z 
vakolatlari  doirasida  me’yoriy-huquqiy  hujjatlarni  rasmiylashtirishga  qo’yiladigan  talablarga 
rioya etilgan holda qabul qilingan va yuridik oqibatlarni yuzaga keltiradigan rasmiy qarorlardan 
iboratdir. 
Barcha  moliyaviy-huquqiy  hujjatlar  bir  necha  belgilariga  qarab  tasniflanadi:  birinchi  navbatda, 
ular  yuridik  xususiyatlari  bo’yicha  ajratiladi.  Ushbu  belgi  bo’yicha  normativ  va  individual 
moliyaviy-huquqiy hujjatlar farqlanadi.  
O’zbekiston  Respublikasi  Soliq  kodeksi  me’yoriy-moliyaviy  huquqiy  hujjatiga  asosan 
soliq  organlari  yer  solig’ini  to’lovchi  (jismoniyshaxs)  larga  ushbu  majburiy  to’lovni  to’lash 
to’g’risida  to’lov  xabarnomasini  jo’natadilar.  Ushbu  soliqning  me’yoriy  hujjatda  belgilangan 
muddatlarda amalda to’lanishi to’lov xabarnomasi, ya’ni individual moliyaviy hujjat harakati va 
unga muvofiq ravishda aniq moliyaviy huquqiy munosabatning tugallanishiga olib keladi.  
Davlatning  maqsadli  jamg’armalari  mablag’larini  boshqarish  shundan  iboratki, 
G’aznachilik  yagona  g’azna  hisobraqamidagi  va  G’aznachilikning  boshqa  bank 
hisobraqamlaridagi  davlatning  maqsadli  jamg’armalari  mablag’larini,  davlatning  maqsadli 
jamg’armalari  xarajatlarini  belgilangan  muddatlarda  amalga  oshirish  uchun  yo’naltiriladi, 
shuningdek, davlatning maqsadli jamg’armalari bo’sh mablag’larini bank depozitlari va boshqa 
aktivlarga vaqtincha joylashtiradi hamda ular hisobidan respublika budjetiga, Qorag’alpog’iston 
Respublikasi  budjetiga,  mahalliy  budjetlarga,  shuningdek,  davlat  maqsadli  jamg’armalariga 
budjet  ssudalari  berish  yo’li  bilan  boshqarib  boriladi.  G’aznachilik  tomonidan  dotatsiyalar  va 
ssudalarni  o’tkazish  yagona  g’azna  hisobraqamidan  yoki  G’aznachilikning  boshqa  bank 
hisobraqamlaridan  davlat  budjetida  mablag’lar  ajratish  nazarda  tutilgan  yuridik  va  jismoniy 
shaxslarning bank hisobraqamlariga o’tkaziladi.  
Davlat  maqsadli  jamg’armalarining  g’azna  ijrosi  qonun  xujjatlarida  belgilab  qo’yiladigan 
maxsus  vakolatli  moliya  organi  hamda  uning  Qoraqalpog’iston  Respublikasi,  viloyatlar, 
tumanlar, shaharlardagi  hududiy bo’linmalari tomonidan amalga oshiriladi. 
G’aznachilik  bilan  davlat  soliq,  bojxona  xizmati  organlari,  O’zbekiston  Respublikasi 
Markaziy  Banki,  tijorat  banklari,  davlat  maqsadli  jamg’armalari  mablag’larini  taqsimlovchi 
organlar,  davlat  budjeti  daromadlarida  nazarda  tutilgan  yuridik  shaxslar,  shuningdek,  budjet 
jarayonining  boshqa  ishtirokchilari  davlat  maqsadli  jamg’armalarining  g’azna  ijrosi  sohasidagi 
ma’lumotlarni  qonun  xujjatlarida  belgilangan  tartibda  almashib  turadi.  Bu  organlar,  yuridik 
shaxslar  va  budjet  jarayonining  boshqa  ishtirokchilari  G’aznachilikka  taqdim  etiladigan 
ma’lumotlarning to’g’riligi va asosliligi uchun javobgar bo’ladilar. 
Yagona  g’azna  hisobraqami  belgilangan  tartibda  O’zbekiston  Respublikasi  Markaziy 
Bankida  G’aznachilik  tomonidan  ochiladi.  G’aznachilik  O’zbekiston  Respublikasi  Markaziy 
Bankida  va  tijorat  banklarida  bank  hisobraqamini  ochish  huquqiga  ega,  so’zsiz  ravishda 
G’aznachilikning  yagona  g’azna  hisobraqamidan  mablag’larni  hisobdan  chiqarilishiga  yo’l 
qo’yilmaydi.