Pedagogikasi

«Oliyjanoblik  bahosi» 
hikoyatida  q o ‘g ‘irchoqlar 
m isolida 
laqmalik 
va 
anqovlik 
qoralanib, 
olijanoblik 
yuqori 
baholanganini k o ‘ramiz:
«Sopoldan  turli-tum an  buyum,  shakl  va o ‘yinchoqlar yasaydigan  bir 
usta  kulol  b o ‘lar  ekan.  Kunlardan  bir  kun  usta  loydan  uch  dona  jajji
27  Каримов  H A .  Юксак  маънавият-енгилмас  куч  - Т .:   Маънавият,  2008.-157-бет.
63

---

q o ‘g ‘irchoq  — odam   yasabdi.  U sta  har  uchala  q o ‘g ‘irchoqqa  ham   bir  xil 
jilo   va  sayqal  beribdi.  Q o ‘g ‘irchoqlarni  shunday  bejirim  tayyorlabdiki, 
bozorga  olib  chiqishi  bilan  tezda  xaridorlarni  o ‘ziga  jalb   etibdi. 
Q olaversa,  xaridorlarni  q o ‘g ‘irchoqlarning  o ‘zigina  em as,  balki  ular 
bahosining turlicha ekanligi  ayniqsa taajjubga solibdi.
X aridorlar  ustadan:  « Q o ‘g ‘irchoqlar  bir-biridan  biror  narsasi  bilan 
farq  qilm aydi-ku,  nega  uchalasiga  ham  uch  xil  narx  q o ‘ydingiz?»  -  deb 
so ‘rashibdi.  D arhaqiqat  q o ‘g ‘irchoqlarning  b o ‘y-basti,  rang,  sayqal  va 
jilolari  bir  xil  boMib,  bir-biridan  aytarli  farqi  boMmasa  ham  birinchi 
q o ‘g ‘irchoq  narxi  1  s o ‘m,  ikkinchi  q o ‘g ‘irchoq  narxi  2  s o ‘m,  uchinchi 
q o 'g 'irc h o q   narxi  3  so ‘m  deb  belgilab  qo ‘yilgan edi.
Shunda  taajjublanayotgan  xaridorlarga  jilm ayib  boqib  « Y o ‘q, 
azizlar!  U larning  ko‘rinishi  bir  xil  bo ‘lsa  ham,  lekin  q o ‘g ‘irchoqlarda 
katta  farq  bor!  M ana,  qaranglar!»  -  debdi  kulol  va  q o ‘liga  bir ch o ‘p  olib, 
birinchi  qo ‘g ‘irchoqning  qu lo g ‘iga  suqibdi.  C ho 'p ning  uchi  shu  zahoti 
q o ‘g ‘irchoqning  o g ‘zidan  chiqibdi.  Usta  keyin  o ‘sha  ch o ‘pni  ikkinchi 
q o ‘g ‘irchoqning  qulog‘iga  suqibdi.  C ho‘pning  uchi  q o ‘g ‘irchoqning 
narigi 
qu lo g ‘ida 
k o ‘rinibdi. 
Uchinchi 
q o ‘g'irchoqning 
qu lo g'ig a 
suqilgan ch o ‘p esa hech qaerdan yorib chiqmabdi.
-   K o ‘rdingizlarm i,  -  debdi  kulol,  -  bularning  hulqi  bir-birlaridan 
mutlaq  farq  qiladi.  M ana  bu  q o ‘g ‘irchoq  -   laqma,  -  debdi  usta  birinchi 
q o ‘g ‘irchoqni  q o ‘liga  olib.  -   Eshitganini  shu  zahoti  o g ‘zidan  gullaydi. 
Shuning uchun  uning bahosi  past.
Usta  ikkinchi  q o ‘g ‘irchoqni  q o ‘liga olibdi.
-   Bu  esa  anqov!  Bu  qu lo g ‘idan  kirgan  gap  u  q ulog 'id an  chiqib 
ketaveradi.  Shuning uchun  ham  uning bahosi  o ‘rtacharoq.
U sta uchinchi  q o ‘g ‘irchoqni  qoMiga olibdi.
-   Bu  esa  olijanob  va  andishaparvar.  U  eshitgan  har  qanday  hoh 
yaxshi,  hoh yom on  gapni  o ‘ziga  kerakligini  olib  qoladi-da,  qolganini  esa 
yutib  hazm   qilib  yuboradi.  Shu  bois  uning  bahosi  ham  yuqoridir!  -  
debdi.
X aridorlar  usta  kulolning  q o ‘g ‘irchoq  yasashdagi  falsafasiga 
tahsinlar ay tish ib d i.» 28
Shu  tariqa  xalq  o ‘yinlari  va  o ‘yinchoqlari  k o ‘p  asrlar  davom ida 
ajdodlarim izning  aqliy,  ruhiy,  jism oniy  kam olotga  erishishida  muhim 
o 'rin  tutib  kelgan.  Xalq  o ‘yinlari,  oddiy,  sodda,  qiziqarli,  shu  bilan  birga 
epchillik,  kuchlilik,  topqirlik,  chidam lilik  kabi  insoniy  fazilatlarni 
rivojlantirishga yordam  bergan.