PEDAGOGIKA
2016, 4-son
13
о‘quvchilarga (3, 4, 5) baho olish uchun emas, balki о‘quvchi bu bilimlarni qayerda
tatbiq etishi mumkinligini va о‘z tajribasi misolida isbotini yetkazish maqsadida
о‘rgatishi zarur.
Dunyodagi kо‘pgina donishmand, badavlat odamlar, о‘z boyligini
farzandlariga yoshligidan bermaydi, chunki biladilarki, bu orqali ular tarbiyasini
buzib, boqimanda qilib qо‘yishlari mumkin. Buning о‘rniga ularni о‘qitib, о‘z
tajribasi va bilimlarini 100% о‘rgatib, boquvchi qilish uchun о‘z bо‘sh vaqtlarini
astoydil sarflaydilar, farzandlariga pulni qarzga (foizga) berib, boylikni
kо‘paytirishni о‘rgatadi, ushbu farzandlar esa yoshligidan barcha ishlarni о‘zi qila
olishiga о‘rgatganligi uchun ota-onasidan minnatdor bо‘ladilar. Kо‘pgina
oligarxlar peshona teri (aqli) bilan topgan boyliklarini tarixda nomi qolishi uchun
ta’limga, sog‘liqni saqlashga, ilm-fanga homiylik uchun sarflaydilar.
Agar о‘qituvchilar haqiqiy ustoz bо‘lishni xohlasalar, ular tez eskirayotgan
darslarni yodlatish о‘rniga о‘zini ma’ruza matnlarini yozib, har darsdan oldin
ularga yangi (internetdan) bilimlarni qо‘shib, о‘quvchilarga elektron shaklda
tarqatib, qaysi о‘quvchi kо‘proq, sifatliroq kamchiliklarni topib, darsda о‘z
raqobatbardoshligini isbotlab bersa, shu talaba eng yuqori baho oladi desa,
о‘quvchilar qobiliyati(IQ) har yil о‘sib bilimlarni о‘zlashtirish 80-90%ga kо‘tarilib,
innovator, tadbirkor, modernizator talabalar ta’limda tayyorlanar edi. О‘qituvchi
va о‘quvchilar xorijiy о‘quv adabiyotlarining kamchiligini topishga ham о‘rgansa,
yana ming yil ilgarigiga о‘xshab Al-Xorazmiy, Ibn Sino asarlariga о‘xshagan yuksak
ilmiy asarlar dunyo yuzini qayta kо‘rar edi. О‘quvchilarimiz, bamisoli, ipak
yasaydigan qurt bо‘lsa, ularga yong‘oqning bargini berib bо‘lmaydi-ku?
Xorijiy tillarni (ingliz tili) о‘rganishni ikki bosqichga bо‘lish zarur: 1-bosqich -
maktabgacha davr. Bunda gapirishni boshlashi bilan unga video suratlar orqali
kundalik hayotda kо‘p ishlatiladigan sо‘zlarni (non, choy, qoshiq va b.) о‘zbek va
ingliz tillarida barobar oilada va bog‘chada о‘rgatishni boshlash zarur, chunki bola
1-sinfda ham yozish, ham о‘qishni hali bilmaydi. Ta’lim berish tajribalaridan
ma’lumki, bola 6-7 yoshgacha 70-80% dunyoqarashi va bilimlari shakllanar ekan,
shu davrda xorijiy tillarni о‘rganish ham tez va yengil bо‘lar ekan, masalan,
Hindistonda ingliz tilini ikkinchi davlat tili deb e’lon qilishgan, buning natijasida
Hindiston olimlari butun dunyoda mashhur bо‘lib, ular orasida Nobel mukofoti
sovrindorlari ham bor.
2-bosqich. Maktabda birinchi sinfdan boshlab о‘qitiladigan fanlar asosiy
terminlarining ingliz tilidagi zahirasini о‘rgatib borish kerak. Buning uchun о‘quv
adabiyotlari (darsliklar) har bir beti ikkiga bо‘linib, birinchi yarmida о‘zbek tilida,
ikkinchi yarmida parallel ravishda ingliz tilida sifatli tarjimasi berilishi lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: |