4 Hozir amalda bо‘lgan “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da Islom Karimov
о‘z orzusidagi nazariya va qoidalarni aks ettirdiki, ular haqli ravishda uning haqiqiy
muallifligini anglatar edi va shuning uchun ham xalqaro doiralarda, turli
simpoziumlarda “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ni Islom Karimov nomiga
nisbat berilishi an’anaga aylandi. Ushbu loyiha 1997-yil 29-avgustdagi Oliy Majlis
muhokamasiga qо‘yildi va qonun sifatida tasdiqlandi.
“Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ning yaratilishi va amalga kiritilishi jahon
miqyosida katta siyosiy voqea edi. Bu dastur yaratilguncha ta’lim sohasida
о‘tkazilgan xalqaro konvensiyalar va deklaratsiyalarda ta’limning kо‘proq siyosiy
ahamiyatga ega bо‘lgan masalalari kо‘rilgan bо‘lsa
1
, bu dastur alohida olingan
mamlakatda ta’limni rivojlantirish nazariyasi va amaliyotini belgilab bergan edi.
Respublikamizning о‘ziga xos milliy taraqqiyot xususiyatlarini aks ettiruvchi hujjat
dunyo yuzini kо‘rgan emas edi.
Ta’limni tubdan isloh qilish ishini Islom Karimov “Ta’lim tо‘g‘risida”gi
Qonunni yangilash va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” g‘oyalarini
uyg‘unlashtirish bilan boshladi.
“Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ning muvaffaqiyatini kо‘p jihatdan uning
maqsad va vazifalariyoq belgilab bergan edi. Shu narsa aniq ediki, sobiq Ittifoq
davrida kommunistik mafkuraga aloqasi bо‘lmagan har qanday faoliyatni, sun’iy
ravishda bо‘lsa ham, mafkura bilan bog‘lash talab etilar edi. Ta’lim ishini esa bu
mafkuradan tashqarida kо‘rish “jinoyat” darajasida baholangan. Bu esa haqli
ravishda bu sohadagi yopiq zonani hosil qilar, jahon miqyosida ta’lim sohasida
yuz berayotgan yangiliklardan peshma-pesh foydalanish imkoniyatidan mahrum
qilib qо‘yardi, provard natijada, ta’limda konservatizmni yuzaga keltirar edi. Bu
illatdan qutulish tо‘g‘risida “Dastur”ning maqsadini belgilashdayoq kо‘rsatib
о‘tilgan.
Bu о‘rinda “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”ning maqsadini kengroq tavsif
qilishni о‘rinli deb bilamiz.
“Mazkur dasturning maqsadi – deyiladi unda, ta’lim sohasini tubdan isloh
qilish, uni о‘tmishdan qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan tо‘la xalos
etish, rivojlangan demokratik davlatlar darajasida, yuksak ma’naviy va ahloqiy
talablarga javob beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash Milliy tizimini
yaratishdir”
2
. Bu qoida Islom Karimovning yuqorida biz ko‘rsatgan nutqidagi
1
Qarang: Ўзбекистонда таълим: талаб ва таклиф мутонасиблиги // Инсон тараққиёти
тўғрисида маъруза. Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг тараққиёт дастури. – Тошкент:
Ўзбекистон, 2007/2008. – Б.58-65.
2
Кадрлар тайёрлаш миллий дастури // Олий таълим. – Тошкент: Шарқ, 2001. – Б. 25.