Педагогика олий билимгоҳи «Дефектология» ихтисослиги талабалари учун уқув қўлланма

билан тинч ҳолат ва мускулларнинг бўшашуви (релаксация)
ҳосил қилинади. Ҳозирги пайтда тана аъзоларининг у ёки бу
бузилган аъзолари вазифаларини мувофиқлаштириш учун би-
рор мақсадга қаратилган ўз-ўзини ишонтириш сеанслари олиб
борилаяпти. Бундай маънода у дудуқланувчилар учун ҳам фой-
дали бўлаяпти, дудуқланувчилар ўз мускулларини бўшашти-
риш, айниқса, юз, бўйин, елка бўғинларини юмшатиш ва на-
фас олиш оҳангини 
мувофиқлаштириш 
қобилиятини ишга
солаяптилар. Бу, ўз навбатида тортишишли қисилишларнинг
кучини бўшаштиряпти.
Дудуқланувчилар билан олиб бориладиган комплексли иш-
.ларда 
аутоген машқларидан қўлланиш А. И. Лубенская,
'С. М. Любинская, 
В. М. Шкловский, 
Ю. Б. Некрасова,
А. А. Мажбиц, М. И. Мерлис ва бошқалар таклиф этган мето-
дикаларда ўз аксини топаяпти.
Мактабгача тарбия ёшидаги болаларда психиканинг етил-
маганлиги ва диққат-эътиборни бир жойга қарата олмаслик
билан боғлиқ равишда психотерапия ва аутоген машғулотлари
уларга нисбатан қўлланилмаётир.
Кўпгина логопедлар дудуқланадиган болалар билан ишлаш-
да қўл, елка, бўйин, оёқ, юз мускулларини бўшаштиришга ёр-
дам берадиган ўйин ва машқлардан фойдаланишяпти.

---

Психотерапиянинг фаоллаштирувчи 
методлари орасид а
функционал 
машқ (тренировка) лар 
муҳим ўрин тутаётир
(А. Г. Иванов-Смоленский, В. А. Гиляровский, С. Н. Давиден-
ков, М. Д . Танцюра, Н. М. Асатиани ва бошқ.). Улар асаб ва
руҳий жараёнларни машқ қилдириш, фаоллик ва иродани мус-
таҳкамлашдан иборатдир.
Дудуқланиш психотерапиясининг барча кўринишлари ру-