“Педагогика назарияси” ва “Педагогика тарихи” фанларини ўқитиш бўйича ўқув-методик мажмуа

975.
 
Бола ривожланишидаги нуқсонларни ташхислаш тамойиллари 
қайсилар?
Бола 
ривожланишидаги 
нуқсонларни 
ташхислаш 
тамойиллари 
қуйидагилардир: 
1.
Инсонпарварлик (ҳар бир бола учун ўз қобилиятларини максимал 
даражада ривожлантира оладиган зарур шароитларни ўз вақтида яратиб 
беришдан иборат).
2.
Болаларни мажмуавий (комплекс) ўрганиш (болага ташхис қўйишда 
зарур мутахассисликлар (тиббий, дефектологик, психологик ва педагогик) 
бўйича олинган маълумотларга танишни назарда тутади). 
3.
Болани ҳар томонлама ва яхлит ўрганиш (боланинг идрок этиш, ҳиссий-
иродавий сифатлари ва хулқини текширишни кўзда тутади. Унга кўра боланинг 
ривожланишига жиддий таъсир кўрсатиши мумкин бўлган жисмоний ҳолати 
ҳам ҳисобга олинади). 
4.
Болани динамик ўрганиш (текшириш давомида улар биладиган ва 
бажара оладиган ишларни эмас, балки уларнинг ўқитишдаги имкониятларини 
ҳам ҳисобга олиш муҳим эканлигини назарда тутади). 
5.
Сифатий-миқдорий ёндашув (бола бажарган топшириқни баҳолашда 
якуний натижанигина эмас, балки усули, масалани ечиш учун танланган 
йўлнинг рационаллиги, ҳаракатларнинг мантиқий кетма-кетлиги, мақсадга 
эришишдаги қатъийлик ва тиришқоқликни ҳам ҳисобга олиш зарурлигини 
асослайди). 
6.
Маълум турдаги патологияли болаларни бошқа болалар гуруҳларидан 
ажратиш (ҳар бир махсус таълим муассасаси ўз қоидаларига эгалигини 
тавсифлайди).
7.
Ривожланишдаги нуқсонлар даражасига кўра табақалаштирилган 
таълимни ташкил этиш (ривожланишида бир хил, лекин даражасига кўра турли 
четланишга эга болаларни ажратган ҳолда ўқишларини назарда тутади, бундай 
методикаларда сезиларли фарқлар мавжуд (мас., кўзи ожиз болалар тактил – 
Брайн тизими асосда ўқитилади). 
8. Аномал болалар ёшини инобатга олиш
(муайян гуруҳ ёки синфга 
маълум ёшдаги болалар қабул қилинишини ифодалайди). 

---

185