“Педагогика назарияси” ва “Педагогика тарихи” фанларини ўқитиш бўйича ўқув-методик мажмуа

 
 
473.
 
Тарбия жараёнида рағбатлантириш методларини самарали 
қўллаш учун нималарга эътибор қаратилиши лозим? 
Тарбия жараёнида рағбатлантириш методларини самарали қўллай олиш 
учун рағбатлантиришнинг мавжуд педагогик талабларга мувофиқ бўлиши; 
кетма-кет бўлмаслиги; ўқувчини ёки унинг хатти-ҳаракатларини ҳаддан 
ошириб мақтамаслик; уларни бошқа ўқувчиларга таққослаб кўрсатмаслик; 
ўқувчини камситмаслик; талабчанликни бўшаштирмаслик кабиларга эътибор 
қаратилиши лозим.
 
474.
 
Тарбия жараёнида жазолаш методини қўллашда қандай жазо 
чоралари қўлланилади? 
Тарбия жараёнида жазолаш методини қўллашда қуйидаги жазо чоралари 
қўлланилади: 
1)
танбеҳ бериш; 
2)
огоҳлантириш; 
3)
уялтириш; 
4)
ҳайфсан бериш. 
 
475.
 
Танбеҳ бериш қандай чора? 
Танбеҳ бериш энг муҳим жазо чораси бўлиб, ўқитувчи ўқувчига юзма-юз 
туриб танбеҳ беради ва буни кундалигига ёзиб қўйиш мумкин. 
476.
 
Огоҳлантириш нима мақсадида қўлланилади? 
Огоҳлантириш – содир этилиши мумкин бўлган муайян хатти-
ҳаракатларнинг олдини олиш мақсадида қўлланиладиган тарбиявий усул. 
 
477.
 
Уялтириш қандай усул? 
Уялтириш – ўқувчининг маълум хатти-ҳаракатларига жамоа ёки унинг 
тарбияси учун масъул бўлган субъектлар (ота-оналар, васийлар, жамоатчилик 
вакиллари ва бошқалар) олдида баҳо бериш усули. Болаларни тарбиялашда шу 
ҳис-туйғуларни эҳтиёткорлик билан ўстириш лозим, лекин ҳадеб 

---

89 
уялтиравериш, қизартиравериш ярамайди. 
 
478.
 
Ҳайфсан қандай ҳолатларда берилади? 
Ҳайфсан бериш ўқувчининг маълум хатти-ҳаракатларини қатъий чоралар 
асосида баҳолаш бўлиб, у танбеҳ ва огоҳлантириш кутилган натижани бермаган 
ҳолатларда қўлланилади.