Pedagogika kafedrasi o’quv-uslubiy majmua


Shaxsga emas, muammoga xujum qilish



Download 4,71 Mb.
bet110/222
Sana28.02.2022
Hajmi4,71 Mb.
#475518
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   222
Bog'liq
Пед конф. мажмуа-2021

Shaxsga emas, muammoga xujum qilish. Konflikt ko‘p hollarda bir-biriga yaqin odamlar o‘rtasida sodir bo‘ladi. Tanimagan odamlar o‘rtasidagi konfliktning yechimga kelishi osonroq kechadi. Masalan, ko‘chada avariya bo‘lib, ikki mashina bir-biriga urilsa, darrov haydovchilar o‘zaro kelishishga harakat qilishadi. Chunki bunday ziddiyatlarning o‘zaro kelishilgan va xalq ichida qabul qilingan tartiblari mavjud hamda ularga ko‘pchilik rioya qilishga, mavjud konfliktni yanada chuqurlashtirmaslikka harakat qiladi. Begona odamlar kelishuv yo‘lidan borishadi va ziddiyatda kelishilgan majburiyatlarni to‘la bajarishga urinadi. Konfliktdagi nizo shartlari bajarilgandan so‘ng, yana har ikki tomon o‘zaro begonalashib ketaveradi. Ziddiyat ularni o‘zaro muomala qilishga majbur etadi, konflikt yechimidan so‘ng ular o‘zini erkin, majburiyatlarsiz his qilaveradi.

Ko‘rib chiqilgan mana shu vaziyatda, ko‘pchilik, o‘zining emotsional holatini ma’lum tartibda ushlashga, o‘zini kontrol, ya’ni nazorat qilishga harakat qiladi. Chunki, ziddiyatda to‘qnashgan odamlar ularga tanish emas. Bu esa, bir narsani ko‘rsatadi. Nizo kelib chiqqan vaziyatdagi odamlar qanchalik bizga yaqin bo‘lsa, biz shunchalik o‘zimizni tabiiy ushlaymiz, buning natijasida esa bizning hissiyotlarimiz ochiqchasiga bayon qilinaveradi. Biz o‘z hissiyotlarimizga erk beramiz hamda buni oddiy hol deb bilamiz. Chunki oldimizda turgan odamlar bizga yaqin odamlar. Ular bizni biladi. Aslida, teskarisi bo‘lishi kerakdek. Bizga yaqin odamlarga chiroyli munosabat bildirish kerak, o‘zgalarga ega o‘z emotsiyalarimizni ko‘rsataversak bo‘ladigandek. Hayotda esa buning teskarisi bo‘ladi. Biz o‘z yaqinlarimizga bor agressiya va noxush holatimizni bemalol to‘kib solaveramiz, chetdagi tanimagan odamlar bilan esa “o‘ylashibroq” muomala qilishga harakat qilamiz. Ammo aslida, har qanday ziddiyat holatida o‘z emotsiyalarini nazorat qilish – eng to‘g‘ri yo‘l hisoblanadi. Ziddiyatning kelib chiqishida, agar siz uni biror bir yechimga keltirmoqchi bo‘lsangiz, shaxsga emas, balki muammoga hujum qilish kerak bo‘ladi.
F. Laroshfukoning ta’kidlashicha, “Odamlar hech qachon mislsiz yaxshi yoki haddan tashqari yomon bo‘lmaydilar”. Ularning yaxshi va yomon fazilatlarini namoyon etuvchi vaziyatlar bo‘ladi xolos. Mana shunday vaziyatlarda odam o‘zini tutishi uning madaniylik belgisi bo‘ladi. I.Gyote esa, “Yaqin kishilarimizga o‘zlariga munosib muomala qilib, biz ularni battar buzamiz. Agar biz ularga o‘zlaridan ko‘ra yaxshiroq odamlar deya yoshdoshsak, ularni biz yanada yaxshiroq bo‘lishga majbur etamiz”30, degan.
Konflikt yechimining topilmasligi, yoki uni qanday to‘xtamga keltirishni bilmaslik aynan yaqin bo‘lgan odamlar orasini buzadi. Bu konfliktning mavjud katta vayron etuvchi kuchi natijasidir. Shu bois, konfliktda har doim uning yechimini topish yo‘llarini qidirish shart! Konflikt yechimini topish yaqin odamlar munosabatini mustahkamlash deganidir. Shu bois, konfliktli vaziyatda muammo haqidagi o‘z g‘oyalaringizni shakllantirish, ularni hayotga tatbiq eta olish muhim ahamiyat kasb etadi. G‘oyalar qanchalik ko‘p bo‘lsa, shunchalik yaxshi. Bu yo‘llar ichida ikkila tomon uchun ham eng maqbullarini aniqlash lozim bo‘ladi. Muhimi, shaxsga emas, muammoga hujum qilish zarurdir. Chunki ko‘pincha bu shaxs sizga yaqin inson bo‘lib, uning aybi isbotlanmagan bo‘ladi.


  1. Download 4,71 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   222




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish