Pedagogika fakulteti

     2.3.  Savod  o`rgatish  davrida  o`quvchilarni  unli  va  undosh  tovushlarni 

to`g`ri  talaffuz  qilish  va  o`qishga  o‟rgatish  darslarini  tashkil  etish  bo`yicha 

olib borilgan tajriba-sinov ishlari  mazmuni va ularning natijalari 

 

Tadqiqot  mavzusi  yuzasidan  dastlab    metodik  adabiyotlar,  boshlang`ich  sinf 

davlat  ta`lim  standarti,  savod  o`rgatish  dasturi  va  “Alifbe”  darsligi  o`rganildi. 

Savod  o`rgatish  davrida  o`quvchilarni  unli  va  undosh  tovushlarni  to`g`ri  talaffuz 

qilish  va  o`qishga  o‟rgatish,  bu  jarayonda  pedagogik  texnologiyalardan 

foydalanishning ahvoli aniqlandi.  

Tadqiqotimizga doir dars namunalari Farg‟ona viloyati Yozyovon tumanidagi 

26-maktabda  tajriba-sinovdan o`tkazildi. Tajribada  1- sinflardan jami 95 o`quvchi  

ishtirok  etdi. Tajriba natijalarini quyidagi ko`rsatkichda ifoda etdik: 

Biz  taklif  etgan  texnologiyalar  asosida  mashg`ulotlar  tashkil  qilindi.  Bu 

davrda quyidagi tajriba-sinov ishlari amalga oshirildi: 

1. O`qituvchi va o`quvchilar faoliyati doimiy kuzatildi. 

2. Dars ishlab chiqilgan tavsiyalar asosida tashkil qilindi. 

   Maxsus  tavsiyalar  asosida  o`tkazilgan  pedagogik    tajribaning  natijalari 

quyida  keltirilgan  va  tahlil  qilingan.  Pedagogik  tajriba    boshlanishidan    oldin  

tanlab      olingan  sinov  sinflardagi    o`quvchilarning  o`qishi bilan  oddiy  sinflardagi 

o`quvchilarning    o`qishi  o`rtasida  katta  farq  yuzaga  keldi.  Bular  to`g`ri  o`qib, 

o`qiganlari  yuzasidan  savollarga  bergan  javoblarida  sezildi.  Eksperiment 

sinflardagi  o`quvchilarning  maxsus  mashqlar  o`tkazilmagan  paytdagi  o`qish 

sur`atlari asosida olgan baholarini keltiramiz. 

 

---

49 

 

N  Maktab 

Sinfi 

O`quvchi

lar soni 

O`zlashtirish darajasi  Sifat 

o`zlashti

-rish 

«5» «4»  «3»  «2» 

1  18-maktab 

1“A“ 

  33 

6 

14 

13 

- 

 60% 

2  25-maktab 

1“A“ 

  32 

7 

12      13 

-

  

 59 % 

3  13-maktab 

1“A“ 

   30 

7 

14 

9 

 

 70 % 

 

    Tajriba-sinov  uchun  tanlangan  sinflarda      o`quvchilarning  o`qish 

ko`nikmalarini  o`zlashtirish  darajasi,  darsga  ishtiroki,  darsdan  tashqari  o`qigan 

asarlari, qiziqishi  aniqlab olindi. Bu yuqoridagi savollar asosida amalga oshirildi. 

 O`quv  yili  boshidan  o`qituvchilarga  har  bir  bolaning  o`qishini    sinchiklab 

o`rganish,  alifbe    darslarida  biz  bergan  tavsiyalar  yordamida  mashg`ulotlarni 

tashkil  etish    topshirildi.    Har  bir  bola  bilan  individual  ishlash  amalga  oshirildi. 

O`quv  yili  oxirida  tajriba-sinov  ishlaridan  so`ng  o`quvchilarning  o`qish 

ko`nikmalari aniqlandi va ular jadvalda quyidagi ko`rinishga ega  bo`ldi. 

 

N   Maktablar 

 Sinfi 

O`quvchi

lar soni 

 O`zlashtirish darajasi  Sifat 

o`zlas

hti-

rish 

"5

" 

"4

" 

"3"  "2" 

1  18-maktab 

1 “A“ 

  33 

13  14 

6 

- 

  81,8 

%     

2   26-maktab 

1“A“ 

  32 

14  13  5 

- 

  84% 

3  13-maktab 

1 “A“ 

   30 

11  15  4        - 

 86,6 

% 

     

    O`quv yili davomida  alifbe darslari texnologiyalar asosida talab darajasida  

tashkil etildi. O`quvchilarning  ishtiroki, faoliyati o`rganib borildi.  

---

50 

 

O`quvchilarning o`qishga  munosabati  o`zgardi. O`quv yili  oxirida  badiiy asar 

o`qishga qiziquvchilar soni 79 taga  yetdi.  

Quyida biz tajriba-sinovdan o`tkazgan dars ishlanmalarimizni keltiramiz: