Pedagogika 017, 4-son Bosh muharrir

PEDAGOGIKA 
2017, 4-son
 
 
7 
ishlab chiqilgan bо‘lishi kerak va ushbu kо‘rsatkichlar orqali kasbiy vazifalarni hal 
etish jarayonida kompetensiyalar darajasining mavjudligi haqida xulosa chiqarish 
mumkin bо‘ladi;
­
agar kasbiy kompetensiyalarni aniqlash uchun baholashning qо‘shimcha 
metodlari talab etiladigan bо‘lsa, albatta, ularga murojaat etish kerak. Buning 
uchun kasbiy kompetensiyalar elementlarini baholash yо‘llarini bevosita ish 
о‘rnida belgilab qо‘yish zarur (masalan, maxsus tashkil etiladigan nazoratlar 
о‘tkazmasdan kasbiy bilimlarni ekspress­baholash);
­
agar kasbiy kompetensiyalarning barcha elementlari talab darajasida 
bо‘lsa-yu, natijalar qadar yuqori bо‘lmasa, demak, kompetensiyalar matritsasida 
talabalar faoliyati natijalariga ta’sir etuvchi barcha omillar e’tiborga olinmagan 
bо‘ladi;
­
imitatsion topshiriqlarni shunday tuzish kerakki, ularni bajarish 
jarayonida talaba kasbiy kompetensiyalarining hamma elementlarini namoyish 
eta oladigan bо‘lsin;
­
kompetensiya elementining shakllanganlik darajasini aniqlashning 
asosiy usuli talabaning о‘z kasbiy funksional vazifasini hal etish yо‘llari bо‘yicha 
og‘zaki hisobotini baholashdir, ya’ni talaba vazifani hal etgandan sо‘ng, uni 
qanday tarzda yechganligi, qay bilim va kо‘nikmalardan foydalanganligi va 
hokazolarni tushuntirib berishi baholanadi;
­
talaba о‘z ishi qanday mezonlarga kо‘ra baholanashini oldindan bilishi 
lozim;
­
baholash individual tarzda amalga oshiriladi, lekin bir xil topshiriqlarni 
bajargan barcha talabalar uchun baholash mezonlari ham bir xil bо‘lishi zarur. 
Bо‘lajak kasb ta’limi о‘qituvchilarining kasbiy kompetentligining 
shakllanganligini baholash va uning sifat darajasini ta’minlash uchun 
quyidagilarni amalga oshirish maqsadga muvofiq:
­
ta’lim jarayonini shaxsning kasbiy kompetentlikka erishishida betakror 
individualligini rivojlantirishga qaratish;
­
bо‘lajak mutaxassisning о‘quv­bilish, imitatsion­modellashtirish va 
kasbiy­amaliy faoliyatining о‘zaro tо‘ldiruvchanligi va izchilligini ta’minlash;
­
kasbiy kompetentlikni insonparvarlikka qaratilgan holda tashxis qilish va 
о‘z­о‘zini tashxis qilish;
­
kasbiy kompetentlikning subyektli, obyektli va predmetli tarkibiy 
qismlarini shakllantirish vositalari sifatida subyektli­amaliy, mazmuniy­texnologik 
va predmetli­natijaviy vazifalar tizimidan foydalanish kabi psixologik­pedagogik 
shart­sharoitlarni yaratish. 

---