Pedagogika 017, 4-son Bosh muharrir

Joyce Appleby, Lynn Hunt, Margaret Jacob.
Telling the truth about history. – New York–London: 
W.w. Norton & Company, 1994. 
2
Joyce Appleby, Lynn Hunt, Margaret Jacob.
Telling the truth about history. – New York–London: 
W.w. Norton & Company, 1994. – Р. 18, 44-45, 54. 
3
Skrine F. H., Ross E. D.
A history of Russian Turkestan and the Central Asian Khanates from the 
Earliest Times. – New York, 2005. – P. 305. 

---

PEDAGOGIKA 
2017, 4-son
 
 
121 
harbiy yurishlarning bosqichlari, mustamlakachilik va uning oqibatlari tarixiga 
alohida о‘rin berilgan.
Horij adabiyotlaridan foydalanish jarayonida, xususan, tarixiy bilish 
jarayonida yana bir holat mavjudki, bu ham bо‘lsa tarixiy jarayonlarning tahlili va 
talqini jarayoniga yondashuvning bir-biridan farqlanishidir. Bu tarix 
о‘quvchilarining ayrim holatlarda tarixiy jarayonlar va ularning tahlili bо‘yicha 
xulosalarning turlichaligi bois о‘zi chiqaradigan xulosalarda ikkilanishiga olib 
keladi. Shu о‘rinda aytish kerakki, tarixda barcha tarixchilar tomonidan barobar 
birdek isbotsiz qabul qilinadigan biror-bir nazariya, hattoki eng ahamiyatli va eng 
dolzarb tarixiy tushunchalar va kategoriyalar borasida ham tarixchilar о‘rtasida 
о‘zaro ahdnoma yoki shartnomalar ham mavjud emas. Shundan tarix fani 
metodologiyasidagi polisemantlilik
 
tushunchasi kelib chiqadi. Buni esa ayni bir 
tarixiy voqea va hodisa yoki jarayonning turlicha interpretatsiyalanishi bilan 
tushunish mumkin. Bu esa tarix fanini chuqurroq anglash va bilish imkoniyatini 
beradi. Barcha interpretatsiyalar о‘zaro umumiylik kasb etib, о‘tmish voqealar va 
jarayonlar haqida mukammal tasavvurning yaratilishiga imkon beradi. Buning 
asosiy jihati shundaki, u keyingi tadqiqotlar uchun yо‘nalishni aniqlab beradi, 
keyingi tadqiqotlar jarayonida avvalgi tadqiqotlarning xulosalariga aniqlik 
kiritiladi va xulosalar mukammallashtirilib, ilmiyligi oshiriladi. Bu esa bilish 
jarayonining tugallanmasligini kо‘rsatadi va turli fikrlar tо‘qnashuvi natijasida 
ishonchliroq xulosalarning chiqarilishiga imkon beradi.
Yuqoridagilardan kelib chiqib aytish mumkinki, ta’lim jarayonida nafaqat 
vatanimiz va xorij tarixchilari tomonidan yaratilgan о‘quv qо‘llanmalar va 
darsliklardan, balki ilmiy nashrlar, monografiyalarda keltirilgan ma’lumotlar, 
ayniqsa, ularning ilmiy qarashlari hamda tahliliy natijalari, ilmiy xulosalarini
о‘rgangan holda, eng maqbul va ayni vaqtda о‘qitilayotgan mavzuning mazmuni 
va bilim olish darajasi samaradorligini oshirishga xizmat qiladi.

---