Pedagogika 017, 4-son Bosh muharrir

 
Tebranma harakatda matematik prujinali va fizik mayatniklatniklarning 
Venn diagrammasiga joylashishini kо‘ramiz
.
1. Mayatniklarning siklik chastotasini aniqlashga Kyoning teoremasi tatbiqi 
bо‘yicha Venn diagrammasi. Murakkab tebranuvchi sistemalar uchun garmonik 
1
Йўлдошев Ж. Г., Усмонов С. А.
Педагогик технология асослари. – Тошкент: Ўқитувчи, 2004 
й. – Б. – 36-45. 
2
Абдуқодиров А. ва б.
“Cасе-study” услуби. – Тошкент: Тафаккур қаноти, 2012. – Б. 28-36.
3
Омонов Ҳ. Т., Хўжаев Н. Х., Мадьярова С. А., Эшчонов Э. У. 
“Педагогик технологиялар ва 
педагогик маҳорат” – Тошкент: Ўқитувчи, 2012. – Б. 144 - 150. 

---

PEDAGOGIKA 
2017, 4-son
 
 
93 
tebranishlarning differensial tenglamasini tuzish murakkab va kо‘p vaqtni oladi. 
Shu sababli mazkur mavzuda Kyoning teoremasidan kelib chiqadigan uslub bilan 
tanishtirmoqchimiz. Tebranayotgan sistemaning potensial va kinetik 
energiyalarining ifodalari 
2
2
q
E
п


va 
2
2


q
E
к

kо‘rinishida aniqlanadi. Bu 
yerda 
q
– umumlashgan koordinata (
z
y,
x,
yoki og‘ish burchagi 

). 

q
– 
umumlashgan koordinatadan olingan hosila (tezlik yoki burchak tezlik). Siklik 
chastota 




ga tengligi Kyoning tomonidan isbot qilingan. Prujinali 
mayatnik misolida buning tо‘g‘riligini tekshirib kо‘ramiz. Uning potensial 
energiyasi 
2
2
kx
E
p

va kinetik energiyasi 
2
2
2
2



x
m
m
E
k

ga teng edi. Bu 
yerda 

koeffitsiyent о‘rnida 

,
k
о‘rnida 
m
turibdi. Bulardan 
m
k


ga 
teng ekanligi kelib chiqadi. Demak, siklik chastota ifodasi oson va bir zumda 
aniqlanadi. 

---