Pedagogika 017, 4-son Bosh muharrir

PEDAGOGIKA 
2017, 4-son
 
 
125 
targ‘ib qilgan g‘oyalarning mazkur tarmoqlarda tarqalishining oldini olish 
borasida yakdil xulosaga kelishlari lozim. 
Huquqiy usul.
Axborotni to‘g‘ri oqimga solish va uning zararli oqibatlaridan 
muhofazalanish uchun har bir davlatda internet, xususan, ijtimoiy tarmoqlardan 
foydalanishning mustahkam huquqiy asoslari yaratilishi lozim. Tegishli tartibda 
internet nashrlari va ijtimoiy tarmoqlar orqali agressiya, irqchilik, shovinizm, 
uyushgan jinoyatchilik, konstitutsion tuzumni ag‘darish, terrorizm, diniy 
aqidaparastlik, zo‘ravonlik, shafqatsizlik, fahsh, “ommaviy madaniyat” unsurlari, 
narkobiznes, noqonuniy qurol savdosi, odam savdosi, o‘z-o‘zini o‘ldirishga 
undash singari mudhish g‘oyalarni tarqatishga qarshi ma’muriy va jinoiy 
javobgarlikni oshirish, bu boradagi mavjud qonunchilik bazasini mustahkamlash 
zarur. 
Tarbiyaviy usul. 
Har bir yigit-qizda internet va ijtimoiy tarmoqlardan 
foydalanish odobini shakllantirish kerak. Buning uchun ota-onalar o‘z 
farzandining qaysi tarmoqda, nima bilan mashg‘ul ekani, kimlar bilan 
tanishayotgani, qanday guruhlarga a’zo bo‘lganini kuzatib borishi kerak. Bu, 
ehtimol, G‘arb nuqtayi nazaridan yoshlarning huquqlariga daxl qilish deya 
baholanishi mumkin, ammo sharqona qadriyatlar nuqtayi nazaridan yoshlarning 
huquq va imkoniyatlarini yaxshi ma’noda cheklab turish zaruriyati bor. Shu bilan 
birga, maktablarda, ta’lim dargohlarida internetdan, ijtimoiy tarmoqlardan 
foydalanish madaniyati to‘g‘risida o‘quv mashg‘ulotlarini kiritirsh zarur. Bu 
borada soha mutaxassislari tomonidan darsliklar, o‘quv qo‘llanmalarini yaratish 
kerak. 
Targ‘ibot usuli. 
Yoshlarning turli zararli oqimlar, axborot xurujlari ta’siriga 
berilib qolmasligi uchun har bir mamlakatda uning siyosiy, ijtimoiy va madaniy 
qarashlari, milliy manfaatlarini ifodalagan ijtimoiy tarmoqlarni yaratish va 
ommalashtirish kerak. 
“Feysbuk”, “Tvitter”, “Odnoklassniki”, “Vkontakte”, va boshqa ijtimoiy 
tarmoqlarda yuqorida qayd etilgan global muammolarga qarshi guruhlarni tashkil 
etish va ularga yoshlarni kengroq qamrab olish kerak. 
Xulosa qilib aytganda, hozirgi kunda axborotni qabul qilish va uzatishning 
barcha vositalari shiddat bilan rivojlanmoqda. Axborot maydonida muvozanatni 
saqlash uchun inson, albatta, mustaqil ong va fikrga ega bo‘lishi kerak.