Pedagogika 016, 1-son Bosh muharrir

PEDAGOGIKA
2016, 1-son
 
 
52 
hamda o‘quvchilar o‘zlari mustaqil bilim olishlari va amaliy vazifalarni bajarish 
ularni amalga oshirish imkonini beradi
1
. 
Quyida fizikaning “Tebranish va to‘lqinlar” bo‘limini o‘rganish uchun 
yaratilgan “Tebranish va to‘lqinlardan virtual laboratoriyalar” (TTVL) nomli 
elektron qo‘llanmaning imkoniyatlari va xususiyatlarini tavsiflab, “Tovushning 
havodagi tarqalish tezligini turg‘un to‘lqin hosil qilib aniqlash”
2
mavzusidagi 
virtual laboratoriya ishi metodikasi va amaliyotdagi tajriba ishining natijalari 
tahlilini keltiramiz. 
1. TTVLning imkoniyatlari va xususiyatlari:
­ dasturga kirish uchun ma’lumot kiritish (o‘quv muassasasi, guruh va 
foydalanuvchining ism-sharifi);
­ laboratoriya ishining mavzusi, maqsadi, qisqacha nazariyasi, ish bajarish 
ketma-ketligi, kerakli asbob va uskunalar, metodik yordam olish, topshiriqlar 
hamda turg‘un to‘lqin hosil qilish qurilmasining metodik ishlanmasi bilan 
tanishish; 
­ mualliflar bilan bog‘lanish, ish bajarish tilini (o‘zbek, rus) tanlash; 
­ laboratoriya ishini bajarishda bitta oynadan foydalanish; 
­ kichik qismlarini linza yordamida kattalashtirib ko‘rish;
­ natijalarni tez va yuqori aniqlikda avtomatik hisoblash; 
­ tajriba bajarilishini baholash va uni bajarilgan sanasida saqlash; 
2. TTVLda “Tovushning havodagi tezligini turg‘un to‘lqin hosil qilib 
aniqlash” mavzusidagi laboratoriya ishini bajarishdagi xususiyatlar:
­ qurilmaning ishlashi bo‘yicha tovushning havoda tarqalishini ma’lum 
temperatura va chastotada kuzatish va aniqlash; 
­ turg‘un to‘lqin tuguni yoki do‘ngliklarini tovush (ovozli) yoki belgili 
(tasvirda) kuzatish va aniqlash;
­ turg‘un to‘lqin hosil bo‘lishining grafik (chiqish va qaytish) tasvirlarini 
kuzatish va o‘rganish; 
­ tajribada aniqlangan kattaliklarni (qiymatlarni) jadvalga to‘g‘ridan to‘g‘ri 
kiritish va hisoblash; 
­ tajriba natijalarini avtomatik hisoblash va xulosa qilish; 
­ o‘quvchi olgan nazariy bilimni nazorat qilish uchun savol va 
topshiriqlarga javob berish.
1