Pedagogik vaziyatlar

Vaziyat 18
Bir nechta talabalar darsga 15 daqiqa kechikishdi...
Yechim
Ko'p chiqish va yondashuvlar mavjud. Agar bu bir marta sodir bo'lgan bo'lsa, unda siz shunday deyishingiz mumkin: "Darsimga kechikayotganingizdan unchalik mamnun emasman. Keling buni bajaramiz. Siz, iltimos, koridorda bulochka chaynab, keyin kiring. Ammo bu birinchi va oxirgi marta bo'lsin. Bitim?".
Agar bu tizimda allaqachon mavjud bo'lsa, unda siz talabalar kechikishsa, ular qo'shimcha uy vazifasini olishlarini aytadigan qoidalar to'plamini belgilashingiz kerak.
Vaziyat 19
Darsning boshida yoki bir necha dars o‘tganingizdan so‘ng, talaba sizga: “Menimcha, siz o‘qituvchi sifatida bizga hech narsa o‘rgata olmaysiz”, deb aytadi.
Yechim
Siz talabadan nima uchun bunday deb o'ylayotganini bilib olishingiz va u bilan bu mavzuda gaplashishingiz kerak.
Vaziyat 20
O'qituvchi talabaga topshiriq beradi, lekin u buni qilishni xohlamaydi va shu bilan birga: "Men buni qilishni xohlamayman!"
Yechim
O'qituvchi talabadan nima uchun ekanligini so'rashi, uni tinglashi va bu vazifani bajarishi kerakligini isbotlashga harakat qilishi kerak.
Vaziyat 21
Talaba o‘zining ilmiy muvaffaqiyatidan hafsalasi pir bo‘lib, o‘z qobiliyatiga va qachondir materialni to‘g‘ri tushunib, o‘zlashtira olishiga shubha qiladi va o‘qituvchiga shunday deydi: “Sizningcha, men qachonlardir mukammal o‘qib, talablarga javob bera olamanmi? sinfda bolalar dam oladimi?
Yechim
O'qituvchi talabaning nima uchun o'zidan shubhalanayotganini aniqlashi kerak. Agar kerak bo'lsa, ota-onalar bilan qo'shimcha suhbat o'tkazing.
Kirish bo'limining oxiri.


FATALITY
Yotishdan oldin bitta osh qoshiq: bir oyda minus 27 kg!
BATAFSIL O'QISH

MUAMMOLI PEDAGOGIK VAZIYATLAR

№1

1. Bir mashxur pedagogning xotira daftarida shunday fikr yozib qo’yilgan: “Iqtidorli bola — me’yordan og’ishgan bola”. Mazkur fikrga siz qanday munosabat bildirasiz?

   
   

2. Yozma refleksiya uchun o’quvchilarga mavzu berildi: “Bugungi kundagi tarbiyaning eng xarakterli belgisini ayting”. Bolalar turlicha javob berishdi: ular siyosiy madaniyatni oshirishdan, televizorda qonunga zid hatti-harakatlarni cheklashga oid mavzularda reklama berishgacha. Sinf xonasi baxs maydoniga aylanib ketdi. Siz sinfdagi baxs san’atini qanday tashkil etgan bo’lardingiz?

   
   

№2

1. Siz sinfxonaga dars o’tshga kirdingiz. Biroq xona iflos. Qog’ozlar sochilib yotibdi. Siz sinfdagi bir o’quvchi qizga qog’ozlarni terib olishni aytdingiz. Lekin qiz sizga qog’ozni u tashlamaganligi, shuning uchun olishga majbur emasligini bildirdi. Siz mazkur vaziyatda qanday yo’l tutardingiz?. O’zingiz tutadigan yo’lni ilmiy jixatdan asoslab bering.
   

2. Tarbiyasi og’ir o’smir. Biroq kimningdir darsida u jim o’tiradi, hamma narsani vaqtida bajaradi. Biroq sizning darsingizda esa, o’zini tartibsizligini namoyish etadi. Siz mazkur vaziyatdan qanday chiqishingiz mumkin?

   
   

№3

1. Siz ishlaydigan pedagogika kollejidagi bir nechta o’quvchiga o’zingiz o’tayotgan fandan 1-semestr bo’yicha baxo qo’ymadingiz. Biroq o’quv yili yakunida jurnalda mazkur o’quvchilarga baxo qo’yilganining guvoxi bo’ldingiz. Siz o’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosariga uchrashdingiz. O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari ularga bahoni gurux rahbari qo’yib yuborganini aytdi. Mazkur vaziyatda siz qanday yo’l tutgan bo’lardingiz?
   

2. Siz kollej raxbarisiz. Qo’l ostingizdagi o’qituvchingiz ertalab ishga kelib, 1- parani tugatib uyiga ketayotgan edi. Siz qayerga ketayotganini so’raganingizda, darsini o’tib bo’lib, uyga ketayotganligini aytdi. Siz ish vaqti tugamaganligini aytdingiz, biroq o’qituvchi indamasdan ketib yubordi. Mazkur vaziyatni baxolang va uni xal eting.

   
   

3. №5
   

4. Siz kollej raxbari sifatida Pedagogik Kengash o’tkazyapsiz. Lekin orqada o’tirgan yosh o’qitivchilardan ikkitasi gapni eshitmasdan, o’zaro gaplashib o’tirishibdi. Siz ogoxlantirish berdingiz. Lekin ular mazkur xolatni qayta takrorlashib o’tiribdi. Mazkur vaziyatni baxolang. Siz qanday yo’l tutar edingiz?
   

5. Geografiya darsiga har doim tayyor bo’lib keladigan Sunnatni o’qituvchi doskaga chaqirdi. Biroq u tayyor emasligini aytdi. O’qituvchi unga ikki baxo qo’ydi. Sunnat indamasdan joyiga o’tirdi. Sunnatning uch kun oldin buvisi vafot etgan edi, shuning uchun u darsga tayyorlana olmagan edi. Siz sababni bilgan va bilmagan xolatda tutishingiz mumkin bulayotgan vaziyatni sharxlang.

   
   

№5

1. Sizni 9-sinf bitiruvchilari bitiruv oqshomiga taklif etdi. Ketma-ket ko’ng’iroqlar bo’laverdi. Sizni boshqa joyga ham mexmonga taklif etishgan. Siz mazkur vaziyatda qanday yo’l tutardingiz?

   
   

2. Odatda, tez-tez o’qituvchilar jamoasi o’qituvchi bilan o’quvchilar o’rtasida '"o’zaro masofaviy chegara’’ bo’lishi lozimligini ta’kidlashadi. Sizningcha, bunday "o’zaro masofaviy chegara" nima? O’qituvchi bilan o’quvchi o’rtasidagi “o’zaro masofaviy chegarani qanday baholaysiz?

   
   

№6

1. O’qituvchi bilan o’quvchi o’rtasida do’stlik bo’lishi mumkinligi haqida ham turlicha fikrlar bor: kimdir o’qituvchi o’quvchi bilan do’stona munosabatda bo`lishi zarur, desa, kimdir esa aksincha, Siz o’zingizning shaxsiy baxongizni ilmiy asoslagan tarzda bayon etib bering.
   

2. Tasavvur qiling: Siz o’quvchingizga bilim - kuch ekanligini tushuntirmoqchisiz. Buni qanday uddalaysiz?

   
   

№7

Individuallik. Bu tushuncha bilan birga individ\ alizmtl shunchasi xam ishlatiladi. Siz kuyidagi tu sh> nchalarniamaliy pedagogik nuktai nazardan izoxlang: "o’quvchining individ\ alligi". “shaxsdagi individ}, alizm".

Sergeli t\manidagi 268-maktabning biologiya fani o’qituvchisi "Ma’naviyat va ma’rifat ishlari buyicha direktor urinbosari” bulganliti uchun darslarni xam vaktida uta olmas edi. Darslarni utgan vaktida xam uku vchilarning bilim, kunikma, malakalarini nazorat kilib bormasdi. Ukuv yilning birinchi choragi tugab, o’quvchilar ta’tilga chikishganida o’qituvchi ularning choraklik baxolrini kuyib kuygandi. II chorak boshlangach o’quvchilar sinf raxbarlaridan biologiya fanidan Kuyilgan baxolarni eshitib xayratlanib kolishdi. CHunki baxolar o’quvchilar tomonidan olinmagan edi.

O’qituvchi tugri ish kilgan deb uylaysizmi?

O’qituvchi ta’lim olganlikni tashxislashning kaysi tamoyillarini buzgan?

O’qituvchining o’quvchilarning ukuv faoliyatini bunday nazorat kilishi ularning bilim olishlariga salbiy ta’sir kursatadimi?

№9

Ertalab soat 8.00. Xali maktabda dare boshlaiishiga yarim soat bor. Ikrom ertacha kelgani uchun tashkarida turmasdan kimyo fani ukitu vchisining xonasiga bordi. Xonada kimyo ukitu vchi bilan birga adabiyot o’qituvchi gaplashib utirgan edi. Ikrom kimyo ukitu vchisidan kirib utirishga ruxsat suradi. Sinfga kirib joylashdi- da, kimyo kitobini olib darsga tayyorlana boshladi. Birok xayoli bulinib ketaverdi. CHunki adabiyot o’qituvchisi kimyo o’qituvchisiga Ikrom uzini xam, darsini xam yaxshi kuradigan geografiya fani ukit\ vchisini yomonlashardi. Mazku r vaziyatga baxo bering. Vaziyatning o’quvchiga qanday ta’sir kursatishi mumkinligini izoxdang.

Ona tili darsi. Eshik ochilib, uzr s uragan xolda 9-«B» sinf o’quvchisi Barno o’qituvchidan 6-«A» sinf jurnalini geografiya fani o’qituvchisiga berib turishni suradi. Birok o’qituvchi jurnalni uzi tuldirayotganligini aytdi. Bir oz utib, uku vchi yana kaytib keldi. Bu safar besh minutga berib turish suralgan edi. O’qituvchi yana uzi xam uk chilarni baxolayottanligini aytib, jurnalni bermadi. Bir oz vakt utib, geografiya fani o’qituvchisining uzi keldi. Eshikni ochib, tugri kirib keldi va ona tili fani o’qituvchisiga bakirib ketdi. Turli xakoratli suzlar aytib, ukitu vchini o’quvchilar oldida izza kildi. Birok ona tili o’qituvchisi xam karab utirmadi. U xaiM geografiya fani o’qituvchisiga jurnalni bermasligini, sinfdan chikib ketishini aytdi. Vaziyatni taxlil eting va pedagogik etika nuktai nazaridan unga baxo bering. CHizmachilik darsi. 9 «V» sinfning ikki ukdvchisi - SHuxrat va El mu rod an’anaviy tarzda darsga kechikib keldi va ukituvchsdan utirishga ruxsat suradi. Birok o’qituvchi kirishga ruxsat bermadi. O’quvchilar esa. sinfga baribir kirishlarini zarda bilan aytishib, chikib ketishdi Oradan besh minut utib, uk\ v ishlari buyicha direktor urinbosarini aytib kelishdi. Direktor urinbosari kirib. ukit\ vchiga uzi uch kundan buen darsga kelmasdan, butun o’quvchilarni darsga kiritmay utirishi mumkin emasligini aytdi-da, o’quvchilarga sinfga kirishini aytdi. O’qituvchi esa, o’quvchilarni sinfga kirmasligini aytib, eshikni yopib oldi. Mazkur vaziyatga baxo bering. Raxbarlik maxorati va o’qituvchi kompetentligi nuktai nazaridan vaziyatni taxlil eting. Adabiyot darsi boshlanmovda. Kungirok chalinib, o’qituvchi sinfga kirganida, o’quvchilar uzaro bir-biri bilan janjallashib turganini, SHuxrat Dostonni buyniga zanjir solib bugib tu rganini kurdi va yugurib ularning oldiga bordi. SHuxratni kulidan tortib, Dostondan uni ajratib oldi. Birok SHuxrat Dostonni kuyvorishi bilan u bor buyi bilan polga agdarilib tushdi. O’quvchilardan biri sinfxonada turgan suvdan bir xovuch olib ksldi-da, Dostonning yuziga sepdi. Dostonni uziga keltirib olishdi va o’qituvchi uk> vchilardan ikkitasidan uni uyiga olib borishini iltimos kildi. Birok o’qituvchi mazkur xolatni raxbariyatga ma’lum kilmadi. Siz mazk>r vaziyatni qanday baxolaysiz? Uyutvchi t\tgan yulga uz


FATALITY
Yotishdan oldin bitta osh qoshiq: bir oyda minus 27 kg!
BATAFSIL O'QISH

MUAMMOLI PEDAGOGIK VAZIYATLAR

№1

1. Bir mashxur pedagogning xotira daftarida shunday fikr yozib qo’yilgan: “Iqtidorli bola — me’yordan og’ishgan bola”. Mazkur fikrga siz qanday munosabat bildirasiz?

   
   

2. Yozma refleksiya uchun o’quvchilarga mavzu berildi: “Bugungi kundagi tarbiyaning eng xarakterli belgisini ayting”. Bolalar turlicha javob berishdi: ular siyosiy madaniyatni oshirishdan, televizorda qonunga zid hatti-harakatlarni cheklashga oid mavzularda reklama berishgacha. Sinf xonasi baxs maydoniga aylanib ketdi. Siz sinfdagi baxs san’atini qanday tashkil etgan bo’lardingiz?

   
   

№2

1. Siz sinfxonaga dars o’tshga kirdingiz. Biroq xona iflos. Qog’ozlar sochilib yotibdi. Siz sinfdagi bir o’quvchi qizga qog’ozlarni terib olishni aytdingiz. Lekin qiz sizga qog’ozni u tashlamaganligi, shuning uchun olishga majbur emasligini bildirdi. Siz mazkur vaziyatda qanday yo’l tutardingiz?. O’zingiz tutadigan yo’lni ilmiy jixatdan asoslab bering.
   

2. Tarbiyasi og’ir o’smir. Biroq kimningdir darsida u jim o’tiradi, hamma narsani vaqtida bajaradi. Biroq sizning darsingizda esa, o’zini tartibsizligini namoyish etadi. Siz mazkur vaziyatdan qanday chiqishingiz mumkin?

   
   

№3

1. Siz ishlaydigan pedagogika kollejidagi bir nechta o’quvchiga o’zingiz o’tayotgan fandan 1-semestr bo’yicha baxo qo’ymadingiz. Biroq o’quv yili yakunida jurnalda mazkur o’quvchilarga baxo qo’yilganining guvoxi bo’ldingiz. Siz o’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosariga uchrashdingiz. O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari ularga bahoni gurux rahbari qo’yib yuborganini aytdi. Mazkur vaziyatda siz qanday yo’l tutgan bo’lardingiz?
   

2. Siz kollej raxbarisiz. Qo’l ostingizdagi o’qituvchingiz ertalab ishga kelib, 1- parani tugatib uyiga ketayotgan edi. Siz qayerga ketayotganini so’raganingizda, darsini o’tib bo’lib, uyga ketayotganligini aytdi. Siz ish vaqti tugamaganligini aytdingiz, biroq o’qituvchi indamasdan ketib yubordi. Mazkur vaziyatni baxolang va uni xal eting.

   
   

3. №5
   

4. Siz kollej raxbari sifatida Pedagogik Kengash o’tkazyapsiz. Lekin orqada o’tirgan yosh o’qitivchilardan ikkitasi gapni eshitmasdan, o’zaro gaplashib o’tirishibdi. Siz ogoxlantirish berdingiz. Lekin ular mazkur xolatni qayta takrorlashib o’tiribdi. Mazkur vaziyatni baxolang. Siz qanday yo’l tutar edingiz?
   

5. Geografiya darsiga har doim tayyor bo’lib keladigan Sunnatni o’qituvchi doskaga chaqirdi. Biroq u tayyor emasligini aytdi. O’qituvchi unga ikki baxo qo’ydi. Sunnat indamasdan joyiga o’tirdi. Sunnatning uch kun oldin buvisi vafot etgan edi, shuning uchun u darsga tayyorlana olmagan edi. Siz sababni bilgan va bilmagan xolatda tutishingiz mumkin bulayotgan vaziyatni sharxlang.

   
   

№5

1. Sizni 9-sinf bitiruvchilari bitiruv oqshomiga taklif etdi. Ketma-ket ko’ng’iroqlar bo’laverdi. Sizni boshqa joyga ham mexmonga taklif etishgan. Siz mazkur vaziyatda qanday yo’l tutardingiz?

   
   

2. Odatda, tez-tez o’qituvchilar jamoasi o’qituvchi bilan o’quvchilar o’rtasida '"o’zaro masofaviy chegara’’ bo’lishi lozimligini ta’kidlashadi. Sizningcha, bunday "o’zaro masofaviy chegara" nima? O’qituvchi bilan o’quvchi o’rtasidagi “o’zaro masofaviy chegarani qanday baholaysiz?

   
   

№6

1. O’qituvchi bilan o’quvchi o’rtasida do’stlik bo’lishi mumkinligi haqida ham turlicha fikrlar bor: kimdir o’qituvchi o’quvchi bilan do’stona munosabatda bo`lishi zarur, desa, kimdir esa aksincha, Siz o’zingizning shaxsiy baxongizni ilmiy asoslagan tarzda bayon etib bering.
   

2. Tasavvur qiling: Siz o’quvchingizga bilim - kuch ekanligini tushuntirmoqchisiz. Buni qanday uddalaysiz?

   
   

№7

Individuallik. Bu tushuncha bilan birga individ\ alizmtl shunchasi xam ishlatiladi. Siz kuyidagi tu sh> nchalarniamaliy pedagogik nuktai nazardan izoxlang: "o’quvchining individ\ alligi". “shaxsdagi individ}, alizm".

Sergeli t\manidagi 268-maktabning biologiya fani o’qituvchisi "Ma’naviyat va ma’rifat ishlari buyicha direktor urinbosari” bulganliti uchun darslarni xam vaktida uta olmas edi. Darslarni utgan vaktida xam uku vchilarning bilim, kunikma, malakalarini nazorat kilib bormasdi. Ukuv yilning birinchi choragi tugab, o’quvchilar ta’tilga chikishganida o’qituvchi ularning choraklik baxolrini kuyib kuygandi. II chorak boshlangach o’quvchilar sinf raxbarlaridan biologiya fanidan Kuyilgan baxolarni eshitib xayratlanib kolishdi. CHunki baxolar o’quvchilar tomonidan olinmagan edi.

O’qituvchi tugri ish kilgan deb uylaysizmi?

O’qituvchi ta’lim olganlikni tashxislashning kaysi tamoyillarini buzgan?

O’qituvchining o’quvchilarning ukuv faoliyatini bunday nazorat kilishi ularning bilim olishlariga salbiy ta’sir kursatadimi?

№9

Ertalab soat 8.00. Xali maktabda dare boshlaiishiga yarim soat bor. Ikrom ertacha kelgani uchun tashkarida turmasdan kimyo fani ukitu vchisining xonasiga bordi. Xonada kimyo ukitu vchi bilan birga adabiyot o’qituvchi gaplashib utirgan edi. Ikrom kimyo ukitu vchisidan kirib utirishga ruxsat suradi. Sinfga kirib joylashdi- da, kimyo kitobini olib darsga tayyorlana boshladi. Birok xayoli bulinib ketaverdi. CHunki adabiyot o’qituvchisi kimyo o’qituvchisiga Ikrom uzini xam, darsini xam yaxshi kuradigan geografiya fani ukit\ vchisini yomonlashardi. Mazku r vaziyatga baxo bering. Vaziyatning o’quvchiga qanday ta’sir kursatishi mumkinligini izoxdang.

Ona tili darsi. Eshik ochilib, uzr s uragan xolda 9-«B» sinf o’quvchisi Barno o’qituvchidan 6-«A» sinf jurnalini geografiya fani o’qituvchisiga berib turishni suradi. Birok o’qituvchi jurnalni uzi tuldirayotganligini aytdi. Bir oz utib, uku vchi yana kaytib keldi. Bu safar besh minutga berib turish suralgan edi. O’qituvchi yana uzi xam uk chilarni baxolayottanligini aytib, jurnalni bermadi. Bir oz vakt utib, geografiya fani o’qituvchisining uzi keldi. Eshikni ochib, tugri kirib keldi va ona tili fani o’qituvchisiga bakirib ketdi. Turli xakoratli suzlar aytib, ukitu vchini o’quvchilar oldida izza kildi. Birok ona tili o’qituvchisi xam karab utirmadi. U xaiM geografiya fani o’qituvchisiga jurnalni bermasligini, sinfdan chikib ketishini aytdi. Vaziyatni taxlil eting va pedagogik etika nuktai nazaridan unga baxo bering. CHizmachilik darsi. 9 «V» sinfning ikki ukdvchisi - SHuxrat va El mu rod an’anaviy tarzda darsga kechikib keldi va ukituvchsdan utirishga ruxsat suradi. Birok o’qituvchi kirishga ruxsat bermadi. O’quvchilar esa. sinfga baribir kirishlarini zarda bilan aytishib, chikib ketishdi Oradan besh minut utib, uk\ v ishlari buyicha direktor urinbosarini aytib kelishdi. Direktor urinbosari kirib. ukit\ vchiga uzi uch kundan buen darsga kelmasdan, butun o’quvchilarni darsga kiritmay utirishi mumkin emasligini aytdi-da, o’quvchilarga sinfga kirishini aytdi. O’qituvchi esa, o’quvchilarni sinfga kirmasligini aytib, eshikni yopib oldi. Mazkur vaziyatga baxo bering. Raxbarlik maxorati va o’qituvchi kompetentligi nuktai nazaridan vaziyatni taxlil eting. Adabiyot darsi boshlanmovda. Kungirok chalinib, o’qituvchi sinfga kirganida, o’quvchilar uzaro bir-biri bilan janjallashib turganini, SHuxrat Dostonni buyniga zanjir solib bugib tu rganini kurdi va yugurib ularning oldiga bordi. SHuxratni kulidan tortib, Dostondan uni ajratib oldi. Birok SHuxrat Dostonni kuyvorishi bilan u bor buyi bilan polga agdarilib tushdi. O’quvchilardan biri sinfxonada turgan suvdan bir xovuch olib ksldi-da, Dostonning yuziga sepdi. Dostonni uziga keltirib olishdi va o’qituvchi uk> vchilardan ikkitasidan uni uyiga olib borishini iltimos kildi. Birok o’qituvchi mazkur xolatni raxbariyatga ma’lum kilmadi. Siz mazk>r vaziyatni qanday baxolaysiz? Uyutvchi t\tgan yulga uz