nizolarNI samarali hal QILISHDA quyidagi qoidalarga amal qilish maqsadga muvofiqdir.
Nizoning ta’sir doirasini kengaytirmaslik
NIZOLARNI HAL QILISHDAGI SAMARALI YO‘LLARI
Qulay yechimlarni taklif qilish
Man etilgan usullardan foydalanmaslik
Shikoyatlar sonini qisqartirish
Ikkinchi darajali masalalarni ham uzviy ravishda hal qilib borish
Nizoga kirishgan subyektlar shaxsini kamsitadigan so‘zlardan foydalanmaslik
PEDAGOGIK NIZOLARNI HAL QILISH USULLARI
USULLAR
NIZONI HAL QILISHNING MA’MURIY USULLARI
NIZONI HAL QILISHNING PEDAGOGIK USULLARI
- Suhbat
- Iltimos
- Ishontirish
- Nizoga kirishuvchilarga qo‘yilgan talablar yoki ishtirokchilarning xatti-harakatlari noto‘g‘riligini tushuntirish va b.
- Nizoga kirishuvchilar manfaatlarini kuch bilan bostirish
- Ularni boshqa ishga o‘tkazish
- Nizo qatnashchilarini turli ko‘rinishlatda o‘zaro ajratish
- Axloq kamissiyasining qarori
- Rahbar buyrug‘i
- Sud qarori
Konflikt(nizo)larni hal qilishga ikki xil yondashuv mavjud: - Konflikt(nizo)larni hal qilishga ikki xil yondashuv mavjud:
- 1. Mavjud pedagogik ilg‘or tajribalarni o‘rganish;
- 2. Konflikt(nizo)lar rivojlanishi qonuniyatlari haqida bilimlarni va ularni oldini olish, bartaraf qilish usullarini egallash; (ancha qiyin yo‘l, ammo ancha samarali, chunki turli nizolarni barchasini bartaraf qilish yo‘llarini ko‘rsatish mumkin emas.
- V.M.Afonkova nizolarga pedagogik aralashishning muvaffaqiyatliligi pedagogning qarashlariga bog‘liq bo‘ladi deb ta’kidlaydi.
- Bunday qarashlar kamida to‘rtta bo‘lishi mumkin.
Nizoga avtoritar aralashish yondashuvi
Nizo – bu har doim ham yomon emasligi va u bilan kurashish kerakligiga ishonchi bo‘lmagan holda uni bostirishga harakat qiladi.
Neytralitet yondashuv
Nizodan qochish
Nizoga maqsadga muvofiq aralashish
Tarbiyala-nuvchilari o‘rtasida yuzaga keladigan to‘qnashuv-larni sezmaslik-ka va aralashmas-likka harakat qiladi.
Nizo – bu yuzaga kelgan vaziyatdan qanday chiqishni bilmasligi bolalar bilan uning muvaffaqiyat-siz tarbiyaviy ishlari ko‘rsatkichi deb ishonadi.
Tarbiyalanuvchilari jamoasini yaxshi bilishiga, tegishli bilim va malakalariga tayanib nizo kelib chiqishi sabablarini tahlil qiladi.
Yan Amos Kamenskiy “O‘qituvchilik kasbini - Yan Amos Kamenskiy “O‘qituvchilik kasbini
yer yuzidagi har qanday kasbdan ko‘ra yuqoriroq darajada turadigan faxrli kasb hisoblanadi” deya ta’riflaydi. - O‘qituvchi har tomonlama tarbiyalangan, aqliy, ahloqiy, ma’naviy jihatdan yetuk, bilim doirasi keng, nutqi ravon, pedagogik bilim mahorat egasi bo‘lishi lozim. O‘qituvchining pedagogik bilim mahorati asosan sinf, auditoriya mashg‘ulotlarida yaqqol ko‘rinadi. O‘qituvchi bilan o‘quvchi, o‘quvchilar o‘rtasida o‘zaro jonli til, fikrlar olishuvi, samimiy munosabat, hurmat-izzat, asosiy maqsadga erishishi uchun hamkorlikda ishlashi lozim.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!
Do'stlaringiz bilan baham: |