№
|
Mavzuning nomi
|
Mavzuning qisqacha mazmuni
|
Jami
|
O‘qitishni tashkiliy shakli
|
Mustaqil ta’lim
|
1.
|
Dasturga kirish
|
Fanning maqsadi va vazifalari. Dasturning bo‘limlari va standartlashtirish haqida qisqacha tarixiy ma’lumot.
O‘quvchilarni zarur o‘quv qo‘llanmalari, materiallar, chizma asboblari va xozirgi zamon konstruktorlik tashkilotlarida qo‘llaniladigan chizma mashinalari bilan tanishtirish. Grafik chizma asoslari. Formatlar, asosiy yozuvlar, chiziqlar, shriftlar va masshtablarni GOST bo‘yicha ifodalash.
|
2
|
N
|
1
|
2.
|
Chizma chiziqlari va chizmadagi yozuvlarni bajarish
|
DST bo‘yicha belgilangan formatlar. DST bo‘yicha belgilangan chizma chiziqlari. Harflar va raqamlarni standart shrift asosida yozish. Asosiy yozuvlar. Chiziqlar chizish va yozuvlarni standart asosida yozish.
|
2
|
N, A
|
1
|
3.
|
Texnik detallarning konturlarini chizish qoidalari
|
DST bo‘yicha belgilangan masshtablar va ularni belgilanishi. Chizmaga DST bo‘yicha o‘lcham qo‘yish qoidalari. Texnik detallarda qiyalik va konusliklar, ularni belgilanishi. Aylanani teng bo‘laklarga bo‘lishda ratsional usullardan foydalanish. Detallarning konturlarida qo‘llaniladigan tutashuvlar, lekalo va sirkul egri chiziqlari (oval, ellips, parabola, giperbola, Arximed spirali va boshqalar) yasash va texnik jihatidan qo‘llash.
|
2
|
N
|
1
|
4.
|
Proyeksiyalar
|
Proyeksiya haqida tushuncha. Proyeksiyalash usullari. Markaziy va parallel proyeksiyalash. To‘gri burchakli koordinatalar tizimi.
|
4
|
NA
|
2
|
5.
|
Aksionometrik proeksiyalar
|
Aksionometrik proeksiyalar haqida umumiy tushuncha. Aksionometrik proeksiya turlari. Mashk bajarish. Yassi shakllarni aksionometrik proeksiyada tasvirlash.
|
4
|
N A
|
2
|
6.
|
Geometrik jismlarning proyeksiyalari
|
Geometrik jism sirtlari haqida tushuncha.
Sirtida nuqta joylashgan geometrik jismni kompleks chizmasi va aksionometrik proyeksiyasi.
|
2
|
N A
|
1
|
7.
|
Geometrik jismlarning tekislik bilan kesishishi
|
To‘g‘ri chiziqni jism sirti bilan kesishuvi. Yordamchi kesuvchi tekisliklar vositasida jism sirtlarining kesuv chizig`ini yasash, umumiy o‘qli aylanish sirtlarining o‘zaro kesishuvi.
Ikkita ko‘pyoqlikning o‘zaro kesishuvi
|
4
|
NA
|
2
|
8.
|
Geometrik jismlarning o‘zaro kesishuvi
|
Geometrik jism sirtlari haqida tushuncha.
Sirtida nuqta joylashgan geometrik jismni kompleks chizmasi va aksionometrik proeksiyasi.
|
2
|
N A
|
1
|
9.
|
Modellarning kompleks chizmalarini bajarish
|
Modellarning kompleks chizmasi haqida tushuncha. O‘quv modellarining kompleks chizmasini chizib, oddiy qirqimda ifodalash. Ikki proyeksiyasiga qarab modelning uchinchi proyeksiyasini topish. Oddiy qirqimlar haqida tushuncha.
Tegishli qirqmni qo‘llab modellarning kompleks chizmalarini chizish, o‘lchamlar qo‘yib uning aksonometriyasini chorak qirqmada tasvirlash
|
2
|
A
|
1
|
10.
|
Ko‘rinishlar. Asosiy va qo‘shimcha ko‘rinishlar
|
Mashinasozlik chizmasi va uning vazifasi. Hozirgi zamon chizmalari. Asosiy va yordamchi ishlab chiqarish buyumlarining ish chizmalari ularning turlari va vazifasi.
Ko‘rinishlarning vazifalari. Asosiy ko‘rinishlarning joylashishi, qo‘shimcha ko‘rinishlar ularning joylanishi va belgilanishi
|
4
|
N A
|
2
|
11
|
Detall chizmalari. Eskizlar
|
Eskizning vazifasi va uning ish chizmasidan farqi. Detall eskizini chizish tartibi. Ish chizmalari, ta’rifi, vazifasi va ularga oid talablar.
|
4
|
NA
|
2
|
12
|
Kesim va uning turlari. Chizmalardagi shartlilik va soddalashtirishlar.
|
Kesim haqida tushuncha, kesimning mazmun mohiyati va vazifasi. Kesim turlari: ustama va chetga chiqarilgan kesim haqida tushuncha. Ustama va chetga chiqarilgan kesimlarning chizmada tasvirlanishi va belgilanishi. Kesimning qirqimdan farqi.
Chizmalardagi shartlilik va soddalashtirishlar haqida.
|
2
|
N
|
1
|
13
|
Ajraladigan va ajralmaydigan birikmalar.
|
Turli mashina va mexanizmlarida uchraydigan tipik birikmalar haqida tushuncha. Detallar birikmalarining turlari: ajraladigan va ajralmaydigan birikmalar.
Ajraladigan birikmalar haqida tushuncha va ularga misollar. Ajralmaydigan birikmalar haqida tushuncha va ularga misollar. Standart detallar haqida tushuncha.
Shponkali va shlitsali birikmalar hamda ularning vazifalari. Shponkali va shlitsali birikmalarning turli xillarini tasvirlanishi.
Boltli birikma, shpilkali birikma, shpilka uyasi chizmasini chizish (A3 format)
|
4
|
N A
|
2
|
14
|
Rezbali biriktirish detallari.
|
Silindr sirtidagi vint chiziq. Har xil profilli rezbalar. Rezbani tasvirlash. O‘yiqlar, faskalar. Standart va maxsus rezbalarni belgilanishi. Standartmas profilli rezbalarni tasvirlash va belgilash. Rezbali biriktirish detallarning haqiqiy o‘lchamlari bo‘yicha GOSTga muvofiq tasvirlash. Rezbaning tashqi diametriga qarab shartli munosabatlarga asosan rezbali mahkamlash detallarni yig‘ish chizmasida tasvirlash. Rezbali biriktirish detallarni tasvirlashda yig‘ish chizmasida qo‘llanuvchi soddalashtirshlar. Boltli, shpilkali va vintli birikmalarni tasvirlash, truba rezbalarining hususiyatlari, fitinglar qo‘llangan trubalarning hususiyatlari. Rezbali birikmalarni tasvirlash. Ichki va tashqi rezbalarning belgilanishi.
|
2
|
N A
|
1
|
15
|
Detallarning ish chizmalarini chizish.
|
Ish chizmalariga oid texnikaviy talablar. Ish chizmalari: ta’rifi, vazifasi va ularga qo‘yiladigan talablar. Detalning berilgan eskiziga muvofiq ish chizmasini chizish tartibi. Masshtab tanlash, format va kompanovkalash.
Detal eskizini chizish (A3 formatdagi millimetr qog‘oziga).
Detal eskiziga muvofiq ish chizmasini chizish.(A3 formatga)
|
6
|
N A
|
3
|
16
|
Tishli uzatmalar
|
Tishli uzatmalarning turlari va vazifalari. Standartga muvofiq belgilar. Ta’riflar va asosiy terminlari. Ish chizmasida tishli g‘ildirak va chervyaklarning shartli tasviri. Standartga muvofiq silindrik, konussimon va chervyakli uzatmalarning shartli tasviri. Tishli uzatmalarning amaliy ahamiyati. Mashq: Silindrik tishli va konus tishli uzatma chizmalarini chizish.
|
2
|
N
|
1
|
17
|
Buyumning yig‘ish chizmalarini tuzish va o‘qish.
|
Yig‘ish chizmasi uning vazifasi, ishlab chiqarishdagi o‘rni. Yig‘ish chizmasining turlari. Yig‘ish chizmasini bajarilish tartibi. Yig‘ish chizmasi uchun detalm eskizlarni chizish. Yig‘ish sxemasini tuzish. Nomerlash. Yig‘ish va qismlarga ajratish tartibi. Spesifikatsiya tuzish. Spesifikatsiyada standart detallarni belgilash.
Yig‘ish chizmasini chizish(A3 format). Yig‘ish chizmasi spesifikatsiyasini chizish(A4 format)
|
2
|
N A
|
1
|
18
|
Gidrotexnik inshootlar
|
Gidrotexnik inshootlarni chizmalarda belgilash. Tezokarlar, sharsharaklar, suv taqsimlash inshootlari, to‘gonlar, kotlavanlar.
Kotlavan yoki to‘gonlar chizmasini chizish.
|
4
|
N A
|
2
|
|
|
