Педагогик атамалар луғати

Талант –  ўқувчи ёки талабадаги катта, ноёб қобилият. 
Тамойил – 1) назария, таълимот, фан ва ҳоказоларнинг асосий пойдевори, 
қонун-қоидаси; 2) муайян шахс қаттиқ ушлаб олган қоида, маслак, нуқтаи-назар, 
қараш; 3) майл, мойиллик, тенденция. 
Танқид – 1) у ёки бу воқеа-ҳодисаларга баҳо бериш мақсадида уни таҳлил 
қилиш, муҳокама қилиш; 2) муайян нарса ҳақида салбий фикр билдириш; 3) 
камчиликларни атрофлича асослаш ва ҳал этиш мақсадида билдириладиган фикр-
мулоҳазалар йиғиндиси. 
Танқидий фикрлаш – ахборотларни ўзлаштиришдан бошланиб, хулоса 
чиқариш билан тушалланадиган мураккаб фикрлаш жараёни. 
Тарбия – 1) шахсда муайян жисмоний, руҳий, ахлоқий, маънавий сифатларни 
шакллантиришга қаратилган амалий педагогик жараён; 2) ёш авлодни мужассам 
ривожлантиришга йўналтирилган умуминсоний ҳамда миллий ижтимоий 
тажрибани ўқувчи ва талабаларга узлуксиз тақдим этиш жараёни. 
«Тарбияи атфол» (болалар тарбияси) – Бухоро жадидлари ташкил этган
маърифий жамият (1908-14). 
Тарбия журнали – тарбия муаммоларини бажаришга ихтисослашган нашр. 
Тарбия мазмуни — қўйилган мақсад ва вазифаларга кўра ўқувчилар 
эгаллаши зарур бўлган қатъий хулқ-атвор меъёрлари, билим, эътиқод, кўникма, 
малака ва шахсга хос ахлоқий-маънавий сифатлар ҳамда хусусиятлар тизими. 
Тарбия мақсади – жамиятнинг алоҳида шахсга нисбатан эҳтиёжларининг акс 
эттирилиши, унинг моҳияти идеал талабларининг назарий умумлашмаси. 
Тарбия методи— тарбиявий таъсирни амалга ошириш ва тарбия 
вазифаларини ҳал этишнинг умумий мажмуи. 

---

- 69 - 
69 
Тарбия методлари – шахсни шакллантириш учун тарбияланувчида эҳтиёж 
ҳиссини уйғотиш, ўзини тутиш кўникмаларини ҳосил қилиш учун қўлланиладиган 
усуллар мажмуаси.
Тарбия психологияси – педагогик психологиянинг шахснинг ақлий, 
ахлоқий ҳамда эстетик жиҳатдан таркиб топиши ва ривожланиши қонуниятларини 
ўрганувчи бўлим.