Paskal tilida matematik ifoda va o`zgaruvchilarni tavsiflash

8–Mashg’ulot.
Paskalning grafik imkoniyati. Tasvirli matnlar bilan ishlash.
Maqsad: Paskal tilida Paskalning grafik imkoniyatini, Tasvirli matnlar bilan
ishlashni yozilishi va ularning qo’llanishini o’rganish, ushbu amallarni bajarish
bo’yicha ko’nikma hosil qilish.
Nazariy material:
Kompyuter ekranida matn holatida 80 ta belgili 25 ta qator joylashadi. Qaralayotgan
rejimda har xil menyular hosil qilish va dinamik bilan ishlash uchun Turbo paskal
kutubxonasidagi moduliga tegishli funksiya va protseduralardan foydalanish
maqsadga muvofiq bo’ladi:
Clrscr
– Ekranni tozalaydi va kursorni ekranning yuqori chap burchagiga
joylashtiradi. Masalan,
USES crt
;
begin
clrscr;
write(‘toza ekran’);
end.
Textcolor(color)
– Matnning rangini aniqlaydi. Turbo paskalda ranglar
raqamlar va ranglarning inglizcha nomi bilan beriladi. Hammasi bo’lib 16 xil rangni
tanlash imkoniyati bor. Quyidagi dastur yordamida ranglarni bilish mumkin.
Dastur:
uses crt;
var
i:integer;
begin
clrscr;
i:=0 to 15 do
begin
textcolor(i);
writeln('Rang nomi');
end;
end.
Textbackground(color)
– Ekranda hosil bo’luvchi rangni aniqiaydi.
Dastur:
uses crt;
begin
textbackground(15);
write('Turbo');
readln;
end.
Gotoxy(i,j)
– Ekrandagi i qator va j ustundagi nuqtaga kursorni olib
kelibjoylashtiradi.
Dastur:
uses crt;
begin

---

55
gotoxy(25,25)
textbackground(15);
write('Turbo');
readln;
end.
Write(s)
– Kursor turgan joydan boshlab matnni ekranga chiqaradi.
Insline
– Kursor turgan qatorni belgilardan bo’shatadi.