ўсиши динамикаси
102
Тадқиқот доирасида АТ “Алоқабанк” активлари қий-
матининг ўсишига, банкнинг капиталлашуви даражаси,
банкнинг узоқ муддатли ресурслари қиймати, ҳудудлар-
102
Муаллиф томонидан ишлаб чиқилган.
151
Ҳасан Ўткирович Раҳматов
даги рақобатчи банклар сонининг таъсирини учта ҳо-
латда 2019–2023 йилларга мўлжалланган прогноз кўр-
саткичлари аниқланди. Ушбу кўрсаткичлар қуйидаги
жадвалда ўз аксини топган (3.19-жадвал).
3.19жадвал
АТБ “Алоқабанк” активлари қиймати
ўсишини 2020–2023 йилларга мўлжалланган прогноз
кўрсаткичи, млрд. сўмда
103
Йил-
лар
1-сценарий
чизиқли
y=0.5316x+
2,7032R²=
0,960183
2-сценарий
экспоненциал
y=2,7032e0,005xR²=
0,52
3-сценарий
нолиномиал
y=0,2955x2+
0,5436x+ 6,4205R²=
0,950289
2020
9 712
9 199
10 175
2021
10 237
9 912
11 545
2022
10 790
12 678
13 099
2023
11 685
17 679
14 862
Юқоридаги жадвал маълумотлари шуни кўрсатадики,
2-сценарий экспоненциал таҳлилга асосан, АТ “Алоқа-
банк”ни активлари қийматини ўсишига банкнинг капи-
таллашуви даражаси, узоқ муддатли ресурслари қиймати,
ҳудудлардаги рақобатчи банклар сонининг таъсири дои-
раси ўрганилганда 2023 йилга келиб, “Алоқабанк”ни ак-
тивлари қиймати 17 679 млрд. сўмга етиши кутилмоқда.
1-сценарий чизиқли таҳлил асосида, 2023 йилга келиб,
“Алоқабанк”ни активлари қиймати 11 685 млрд. сўмга
етиши кутилмоқда. 3-сценарий полиминал таҳлилга кўра
эса, 2023 йилга келиб, банкнинг активлари қиймати 14
862 млрд. сўмга етиши кутилмоқда. Хулоса қилиб шуни
таъкидлаш жоизки, “Алоқабанк”ни активлари қийматини
ўсиши таъминловчи асосий кўрсаткич банкнинг капитал-
лашуви даражаси, узоқ муддатли ресурслари қиймати,
103
АТ “Алоқабанк” маълумотлари асосида Eviews-9.0 дастури ёрда-
мида муаллиф томонидан тайёрланган.
152
Ҳасан Ўткирович Раҳматов
ҳудудлардаги рақобатчи банклар сони ўзгариши ҳисо-
бланади. АТ “Алоқабанк”активлари қийматини ўсишига
банклардаги ресурслари ҳажми ва банкнинг капиталла-
шуви даражаси ижобий таъсир қилади. Бироқ ҳудудлар-
даги банклар сонининг кўпайиши салбий таъсир қилади.
Шундан келиб чиққан ҳолда, банк ўзининг ресурсларини
кўпайтиришнинг комплекс чора-тадбирларини ишлаб
чиқиши лозим.
Шунингдек, банк активларининг кўпайишига банк фи-
лиалларининг капиталлашуви даражасини ошириш ло-
зим, банк капиталлашуви ошиб бориши банк активлари-
ни ошишига олиб келади.
Иккинчидан, АТ “Алоқабанк”нинг активларини оши-
ришда ҳудудлар даги рақобатчи банклар сони ўсиши
инобатга олиниши лозим. Бу эса, ўз навбатида, ҳудудлар-
даги банкларнинг сони ошишини АТ “Алоқабанк”нинг
ҳудудлардаги филиал лари активларининг камайишига
олиб келишини кўрсатди.
Шуни инобатга олган ҳолда, АТ “Алоқабанк” филиал-
ларидаги банк кредитларининг ўртача фоизини пасай-
тириш лозим. Натижада филиаллардаги активлар ҳажми
ҳамда самарадорлиги ортишини таъминлашга хизмат қи-
лади.
153
Ҳасан Ўткирович Раҳматов
Do'stlaringiz bilan baham: |