Termiz davlat universiteti ijtimoiy iqtisodiy fakulteti «iqtisodiyot» kafedrasi himoyaga ruxsat etildi

 
2.3.2.-jadval 
Surxondaryo viloyati bo`yicha meva-sabzavot, kartoshka, poliz va uzum 
mahsulotlari ishlab chiharish to`g`risida ma`lumot
21
 
№ 
Ko`rsatkichlar 
O`lchov 
birligi 
2014 yil
qaqiqatda 
2015 yil 
2014 yilga 
nisbatan 
%da 
prognoz 
qaqiqatda 
 
Kartoshka
 
ming t 
105,9 
114,0 
111,2 
105,0 
 
Sabzavot
 
ming t 
369,2 
388,0 
425,0 
115,1 
 
Poliz ekinlari
 
ming t 
93,3 
94,5 
102,8 
110,2 
 
Meva
 
ming t 
77,5 
83,5 
84,1 
108,5 
 
Uzum
 
ming t 
46,0 
63,7 
67,5 
146,7 
 
Jami
 
ming t 
691,9 
743,7 
790,6 
114.2 
Huddi shu tarzda poliz ekinlari, meva, uzum etishtirishda ham mos ravishda 
110,2%, 108,5% va 146,7 foiz o`sish sur`atiga yerishildi. Umumiy qolatda ushbu 
mahsulotlar bo`yicha 2015 yilda kutilganidek 743,7 ming tonna mahsulot o`rniga 
790,6 ming tonna mahsulot etishtirildi.
Qishloq xo`jaligini yanada rivojlantirish, aholi turmush darajasini oshirish 
uchun nafaqat hom ashyo etishtirish, balki eksport salohiyatini ham oshirib borish 
zarur. Buning uchun ayniqsa etishtirilayotgan hom-ashyoni qayta ishlash, tayyor 
21
Manba: Surhondaryo viloyat Statistika boshqarmasi ma`lumotlari asosida

---

67 
mahsulot qoliga keltirish va eksportbop tovarlar ishlab chiharish aloqida 
ahamiyatga yega. 
O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 28 noyabrdagi 
"Iqtisodiyotning real sektori korhonalarini qo`llab-quvvatlash, ularning barharor 
ishlashini ta`minlash va eksport salohiyatini oshirish chora-tadbirlari Dasturi 
to`g`risida"gi PF-4058-sonli Farmoni ham bu yo`lda keng imkoniyatlar yeshigini 
ochib beradi. 
2015 yilda Surxondaryo viloyatida qishloq xo`jaligi mahsulotlari eksporti 
190741,2 ming AQSH dollarini tashkil yetdi va rejaga nisbatan 104,7 foiz, 2008 
yilga nisbatan yesa o`sish sur`ati 100,7 foiz ko`rsatkichga yerishildi. Eksport 
hajmining oshishida ayniqsa paxta tolasi (126,9 %), yenergiya resurslari (129,3 %) 
va hizmatlar (149,6 %) asosiy o`rinni tashkil qildi. Viloyat qishloq xo`jaligida 
meva-sabzavot, poliz ekinlari etishtirish ko`rsatkichi yahshi bo`lsada bu tur 
mahsulotlarni eksport qilish darajasi ancha past. Masalan, 2015 yilda oziq-ovqat 
mahsulotlari eksporti 14996,7 ming AQSH dollariga teng bo`lib, bu ko`rsatkich 
rejaga nisbatan 36,2 foizni tashkil yetdi. 
Viloyat aholisining oziq-ovqat mahsulotlariga bo`lgan talabini qondirish va 
eksport imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida 60 dan ziyod issiqhonalar tashkil 
yetish uchun tijorat banklari tomonidan 2,0 mlrd so`m atrofida imtiyozli kredit 
ajratildi. Mamlakatimizda jaqon standartlariga to`liq javob bera oladigan, 
eksportbop qishloq qo`jalik mahsulotlari etishtirish, qayta ishlash, tayyor 
mahsulotlar ishlab chiharishni yanada takomillashtirish uchun qishloq xo`jaligiga 
chet yel investitsiyalarini jalb yetish ko`lamini oshirish talab yetiladi. CHet yel 
investitsiyalari jalb qilish orhali qishloq joylarga meva-sabzavot, go`sht va sut 
mahsulotlarini qayta ishlovchi yangi zamonaviy tehnika, uskuna va tehnologiyalar 
kirib kelishi va ko`plab qayta ishlash va ishlab chiharish korhonalari tashkil 
yetilishiga zamin yaratadi. Bu yesa o`z navbatida bo`sh ishchi kuchini ish bilan 
ta`minlash, yangidan-yangi sifatli, raqobatbardosh, zamon talablariga javob 
beradigan tovarlar, qishloq ho`jalik mahsulotlarini ishlab chiharish imkoniyatini 
yaratadi. 

---