X. X. Komilova, U. A. Vohidova

8-rasm. Ayollar ko‘ylagidagi qiya chiziqlar
47

---

Dumaloq  chiziqlar mayin yoki keskin boiishi mumkin. Mayin 
egri  chiziqlar  dag‘al  shaklni  yumshatadi  va  vazminli  figuraning 
chegaralarini yashirishga yordam beradi.
Bir  tekis  egri  chiziqlarni  ko‘z  yaxshi  ifodalaydi,  bir  tekis 
emaslarini  esa qiyin  ifodalaydi va  shuning uchun  shaklning aniqligi 
yo‘qoladi.
Kostyumdagi  chiziqlarning  xarakteri  matoning  fakturasiga 
ham  bogiiq:  chiziq  mayin,  yumshoq,  nafis,  ingichka va  boshqacha 
bo‘lishi mumkin (shifon, chit, krepdeshin va b.).  Qattiq, to ‘g‘ri, aniq 
chiziqlar jun, zig ir, parcha va b. matolarni ifodalaydi.
Chiziqlarning turi buyumning shakli va konstruksiyasiga bog‘- 
liq.  Masalan,  zigzagsimon chiziqni plisse,  gofre turidagi taxlamalar, 
toiqinsim on chiziqlarni esa -  qiya  va klyosh bichimi hosil qiladi.
Kostyumda bajaradigan funksiyasiga binoan chiziqlar quyidagi 
guruhlarga boiinadi:
- siluet chiziqlar -  buyum shaklini chegaralovchi chiziqlar;
-  konstruktiv  chiziqlar  -   bu  faqat  shaklni  hosil  qiluvchi  chi­
ziqlar;
-  konstruktiv-dekorativ  chiziqlar  —  shakllantiruvchi  va  deko- 
rativ funksiyalami bajaruvchi chiziqlar;
-  dekorativ  chiziqlar  -   faqat  dekorativ  funksiyani  bajaradigan 
chiziqlardir (9-rasm).