X. X. Komilova, U. A. Vohidova

30-rasm. Antropometrik nuqtalarning joylmhish sxemasi 
137

---

31-rasm. Inson qomatinio'lchash sxemasi
Aniq  qomatni  o ‘lchashdan  avval,  odatda,  qator  o ‘lchashlar 
uchun  dastlabki  bo‘lgan  5  ta  nuqta  belgilab  olinadi:  bo ‘yin  nuqtasi, 
bo 'yin  asosining nuqtasi,  yelka  nuqtasi,  qo ‘Itiqning orqa  burchagi 
va bel chizig ‘ining balandlik nuqtasi.  Bo‘yin nuqtasini joylashishini 
aniqlashda  boshni  ozgina  egilgan  holda  qo‘l  bilan  yettinchi  bo'yin 
umurtqa pog‘onasini paypaslab topiladi (30-rasm).
Qolgan  nuqtalar  (bo‘yin  asosi  nuqtasi,  yelka  nuqtasi,  orqa 
qo‘ ltiq chuqurligi burchagi  nuqtasi,  bel  chizig6ining baland  nuqtasi) 
esa  ko‘z  bilan  chamalab  topiladi.  Nuqtalar  leykoplastir  bilan
138

---

belgilanadi.  Dastlabki  nuqtalami  aniqlab  oMchashni  boshiaydilar. 
0 ‘lchashlar  yuqori  qismdan  boshlanadi.  Juft  o‘lchashlar  har  doim 
o ‘ng  tomonda  bajariladi,  chunki  o‘ng  tomon  rivojlangan  hisob- 
lanadi.  0 ‘lchanayotgan  odamning  charchab  qolishi  ham  o‘lcham- 
larning aniq chiqmasligiga sabab bo‘ladi.  0 ‘lchamlarning ifodasi va 
o ‘lchash joylari 3-jadvalda va 50-rasmda keltirilgan.