Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Қарши муҳандислик-иқтисодиѐт институти

1.2-rasm
. 
Yotiq uch fazali ajratgich
: 
1-ajratiladigan aralashmani kiritish; 2-bosim rostlagich; 3-ajratilgan bо‗linma; 4, 5-gazni 
chiqarib yuborish; 6-neft yig‗gich; 7-yuqoridagi qisqa quvur; 8-pо‗kak turidagi sath rostlash 
datchiki; 9-bajaruvchi mexanizm; 10-suvni yig‗gich; 11-emul‘siya taqsimlagich; 12-tomchi 
hosil qilgich. 
 
Гравитацияли ажратгичларнинг асосий умумий камчилиги 
аппаратнинг иш унумдорлигини пастлигидир. Бунинг сабаби газ 
пуфакчаларининг паст тезликда ажралиб чиқиши, демак 
ажратиладиган суюқликлардан юпқа қатлам оқимларини тезлигини 
кичиклигидир. Гидроциклонли ва циклонни ажратгичларда 
марказдан қочма кучдан фойдаланилганда уларнинг габарит 
ўлчамларини кичрайтиради ва иш унумдорлигини оширади.
Оддий циклонли ажратгич ичи бўш цилиндр кўринишида 
бўлади, пастки қисмига қувур пайвандланади ва газсуюқлик 
аралашмасини патенсиал киришини таъминлайди.
Ажраладиган аралашма ажратгич корпусида айланма ҳаракат 
олади, газ суюқликдан цилиндрнинг атрофида ҳажмда ажралади, 
газсизланган суюқлик эса четки томонида қолади.
Циклонли ажратгичда (1.3-расм) ажратиш икки босқичда олиб 
борилади: газ суюқлик аралашмаси патенсиал жойлашган қисқа 
қувур (6) орқали корпусга киритилади, ажратгич қопламасида газни 
суюқликдан ажралиши содир бўлади. Суюқлик тўсиқнинг (7) устки 
қисмида тўпланади, газ эса томчили суюқлик билан тангенсиал 
қисқа қувур (5) орқали циклон қопламасига (3) берилади, у ерда эса 
энг сўнгги фазаларни ажралиши содир бўлади. Тозаланган газ (4) 
қувур орқали циклондан чиқади ва ажратичнинг юқори қисмига 
томчи тутқич секцияга берилади, у ерда оқим тезлигини тезкор 
камайиши ҳисобига қолдиқ томчилар ўтиради ва тўкиш қувурчаси 
(2) орқали конденсат йиғиш секциясига оқиб тушади. 

---

36 
Ажратгичлар газни ва суюқликни талаб қилинган сарфини 
ўтказишдан келиб чиқиб ҳисобланади, кўндаланг секцияларни 
асосий ўлчамлари аниқланади. Мустаҳкамлик ҳисобида эса 
ажратгичнинг алоҳида элементларини деворини қалинлиги 
аниқланади.