Тилини ривожлантириш департаменти ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“O‘ZBEK MILLIY VA TA’LIMIY 
KORPUSLARINI YARATISHNING NAZARIY 
HAMDA AMALIY MASALALARI”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
7 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
YALPI YIG‘ILISH MA’RUZALARI 

---

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“O‘ZBEK MILLIY VA TA’LIMIY 
KORPUSLARINI YARATISHNING NAZARIY 
HAMDA AMALIY MASALALARI”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
8 
DERLEM 
Eşref Аdalı
*
4
 
 
Öz:
 Dil bilimciler, bir dilin özelliğini çıkarmak, sözcüklerin dile giriş ve unutuluş zamanları ortaya 
çıkarmak, farklı özellikte sözlükle hazır ve yazarların özelliklerini ortaya çıkarmak için derlem 
kullanırlar. Doğal Dil İşleme alanında çalışan bilişimciler, dil modelini çıkarmak, biçim bilimsel ve söz 
dizimsel çalışmalar yapmak ve diller arası çeviri için derlemlerden yararlanırlar. Bu açıklamalardan 
anlaşılacağı gibi derlemlerin kullanım amacına uygun olarak hazırlanması gerekir. Bu bildiride dengeli 
ve dengesiz derlemlerin nasıl hazırlanacağı ve ölçütlerin neler olması gerektiği anlatılmıştır. 
Anahtar Sözcükler
: Derlem, Dengeli Derlem, Dengesiz Derleme, Güncel Derlem, Zamanlı 
Derlem, Brown Derlemi.