Zak. 2 a
225
va m ehnat haqini sm etaning boshqa m oddalari hisobidan toMashga y o i
q o ‘yilm asligini t a ’m inlashga m ajburdirlar. M ehnat haqi fondining to ‘g ‘ri
s a rf qilinishi, belgilangan stavkalar va shtatlarga rioya etilishi uchun
jav o b g arlik b u d jet tashkilotlarining rahbarlari va bosh buxgalterlari
zim m asiga yuklatilgan.
B ir n ech ta hisob-kitob-to‘lov vedomostlari yoziladigan budjet
tashkilotlarida bu vedom ostlam ing jam lanm alari b o 'y ich a m ehnat
haqiga doir m em orial-order boMadigan «5-mem orial-order. M ehnat haqi
va stipend iyalar b o ‘yicha hisob-kitob vedom ostlarining y ig ‘m asi» (405-
shakl) tuziladi.
A yrim h ujjatlar bo‘yicha m a ’lumotlar, xatolarni aniqlash bilan
b o g ‘liq b o ‘lgan turli xildagi q o ‘shim cha operatsiyalar va s to rn o
yozuvlari, hujjatlam i to ‘ldirishda kelib chiqqan xatolar va shunga
o ‘xshash m a ’lum otlam i yozishga buxgalteriya m a’lum otnom asini (433-
m ex-shakl) to ‘ldiradi.
B ud jet tashkilotlarining ishchi va xizm atchilariga m ehnat haqi
b elg ilangan m uddatlarda, budjet tashkilotlarining ko‘pchiligida oyda ikki
m arotaba, ayrim larida e s a - b i r m arta beriladi. M ehnat haqini hisoblash
oyda b ir m arta am alga oshiriladi. M ehnat haqini va boshqa to ‘lovlam i
hisoblash b o ‘y ich a hisob-kitob vedom osti ishga kelganlam i hisobga olish
tabellari, ishchi va xizm atchilam i ishga qabul qilish, ishdan b o ‘shatish
va x izm at yuzasidan bir jo ydan boshqa joyga o ‘tkazish haqidagi budjet
tashkiloti b o ‘yicha chiqarilgan buyruqlar asosida tuziladi va oyning
oxirgi k u nida hisobda qayd qilinadi. Tabel belgilangan shakl b o ‘yicha
yuritiladi. O yning oxirida tabel b o ‘yicha ishlangan kunlam ing um um iy
soni h am da m e ’yoridan ortiqcha ishlangan soatlar aniqlanadi. Tabel
oyning oxirgi kuni budjet tashkilotining buxgalteriya xizm atiga m ehnat
haqini hisoblash uchun beriladi. M ehnat haqini hisoblash b o ‘yicha
hisob-kitob vedom osti m ehnat haqiga doir oylik hisob-kitoblar uchun
xizm at qiladi.
M ehnat haqini to ‘lash vedom ostlari budjet tashkilotining rahbari
va b osh buxgalteri tom onidan imzolanadi. Kassadan pul berishga
rux satnom a ham budjet tashkilotining rahbari va bosh buxgalteri
tom on idan im zolanadi.
226
T o ‘lash m uddati tugagandan s o ‘ng kassir vedom ostni kassa hisobo ti
bilan birga buxgalteriyaga topshiradi. V edom ostda m ehnat h aqini
olm agan shaxslam ing fam iliyalari q arshisiga «D eponentlashtirilgan»
tam g‘a(shtam p)ni bosadi yoki q o 'ld a yozib q o ‘yadi. V cdom ostning o x irid a
haqiqatda to ‘langan m ehnat haqi su m m asi va deponentlashtiriladigan
sum m a k o ‘rsatiladi.
Xodim lar mehnat haqining deponentlashtirilgan summalari haqi-
dagi m a’lumotlami kassir D e p o n en tlash tirilg an m eh n at h a q i v a
stipen d iy alarn in g analitik hisobi k itobig a (441-shakl) yozishi kerak.
Kassir tomonidan vedomostda qilingan belgilar va Deponentlashtirilgan
mehnat haqi va stipendiyalarning analitik hisobi kitobida yozuvlar
tekshirilgandan hamda to‘langan va deponentlashtirilgan sum m alam i qayta
hisoblab chiqilgandan keyin buxgalteriya shu kunning o ‘zida haqiqatda
to‘langan m ehnat haqi summasiga chiqim orderi yoziladi va kassaga bu
summani kassa bo‘yicha xarajatga chiqarish uchun, ya’ni, kassir hisobotiga
qo ‘shish uchun bcriladi. Deponentlashtirilgan summalar m ehnat haqi
to‘lash muddati tugagandan so‘ng keyingi kuni bank muassasasiga budjet
tashkilotining tegishli depozit hisobvarag‘iga topshiriladi.
B udjet tashkilotining buxgalteriya xizm ati hisob-kitob v ed om o sti
asosida m em orial-order tuzadi. M em orial-orderga m ehnat h aqini
hisoblashga va boshqa to‘lovlar b o ‘y ich a asos bo ‘lib xizm at q ilg an
barcha hujjatlar ilova qilinadi. M em orial-order asosida m ehnat h aqini
hisoblash, undan ushlash va to ‘lash b o ‘y ich a operatsiyalar yozuvi b o s h
ju m al kitobiga va boshqa hisob registrlariga qayd qilinadi.
Hom iladorlik va tuqqanidan key ingi davrlar uchun n afaq alari
bo‘yicha nafaqa, bir martalik nafaqalar (vafot etganda beriladigan, b o la
tu g ‘ilganda beriladigan va boshqalar) v a o ‘tgan oy uchun ish lay d ig an
pensionerlarga pensiyalar h o m ila d o rlik va tu q q a n id a n k e y in g i
d a v r la r u c h u n n a fa q a la r, b ir m a r ta lik n a f a q a la r v a is h la y d ig a n
p e n sio n e rla rg a
p en siy alar
to ‘la sh
v ed o m o sti
b o ‘yicha
b u d jet
tashkilotining buyurtm asiga m uvofiq ijtim oiy ta’m inot b o ‘lim idan k elib
tushgandan s o ‘ng to ‘lanadi.
H om iladorlik va tuqqanidan keyingi davrlar uchun nafaqalar, b ir
m artalik nafaqalar va ishlaydigan pensionerlarga pensiyalar to ‘lash
22 7
vedom osti budjet tashkilotining rahbari va bosh buxgalteri hamda
m azkur budjet tashkilotining kasaba uyushmasi tashkiloti raisi tom onidan
im zolanadi va kasaba uyushm asi qo'm itasining m uhri tushiriiadi.
K asaba uyushm asining raisi tom onidan im zolanm agan hom iladorlik va
tuqqanidan keyingi d av rlar uchun nafaqalari b o ‘yicha nafaqa, bir m artalik
nafaqalar va ishlaydigan pensionerlarga pensiyalar to ‘lash vedomostlari
qonuniy kuchga ega em as, d eb hisoblanadi va bu vedom ostlar b o ‘yicha
to ‘langan sum m alar ijtim oiy su g ‘urtaga qilingan ajratm alar hisobiga
qabul qilinmaydi.
Ishchi va xizm atchilar ham da stipendiya oluvchilar bilan hisob-
k itoblar hisobi uchun quyidagi subschyotlar qo‘llaniladi:
171
- «V aqtincha m ehnatga qobiliyatsizlik b o ‘yich a nafaqaga doir
hisob-kitoblar» subschyoti;
173 - «B udjet to ‘lovlarig a doir hisob-kitoblar» subschyoti;
175 - «Yagona ijtim oiy to‘lov bo‘yicha hisob-kitoblan> subschyoti;
177 - «D cponentlar bilan hisob-kitoblar» subschyoti;
180 - «Ishchi va xizm atchilar bilan hisob-kitoblar» subschyoti;
181
- «Stipendiya o luvchilar bilan hisob-kitoblar» subschyoti;
182 - «K reditga sotilgan m ollar uchun ishchi va xizm atchilar bilan
hisob-kitoblar» subschyoti;
185 - «K asaba uyushm asiga a’zolik to ‘lovi sum m alarini naqd
pulsiz o ‘tkazishlar b o ‘yicha kasaba uyushm a a ’zolari bilan
hisob-kitoblar» subschyoti;
187 - «Ijro hujjatlari v a boshqa ushlanm alar b o ‘yicha hisob-
kitoblar» subschyoti;
188 - «Ijtim oiy to ‘lo v lar b o ‘yicha hisob-kitoblar» subschyoti;
190 - «Xodimlar bilan shaxsiy jam g‘arib boriladigan pensiya
hisobvarag‘iga to ‘lovlar bo‘yicha hisob-kitoblar» subschyoti;
198/1- «S ug‘urta to ‘lovlari (2,5%) b o ‘yicha pensiya fondi bilan
hisob-kitoblar» subschyoti;
198/3- «Ijtim oiy to ‘lovlar b o ‘yicha pensiya fondi bilan hisob-
kitoblar» subschyoti;
200 - «Tashkilotni saqlashga va boshqa tadbirlarga budjet bo‘yicha
xarajatlar» subschyoti
Do'stlaringiz bilan baham: |