‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

« 0 ‘tkazuvchi klapan»
deb nom- 
lanuvchi buyumning yig‘ish chizmasi orqali bu buyum o ‘qib ko‘riladi. 
Bu buyum asosiy yozuv va spetsifikatsiyasida ko‘rsatilganligiga ko‘ra u 
yettita detaldan tashkil topganligi m a’lum.
Klapan diqqat bilan o‘rganilsa, u tarmoqdan kelayotgan ma’lum 
bosim m e’yoridan ortib ketganda ortiqchasini chiqarib yuborar ekan.
Klapan egari turidagi korpus tarmoqdagi quvurga rezba yordamida 
ulanadi. Tarmoqdagi bosimni me’yorida saqlash uchun 
prujina 
6
kuchi 
vint 3
yordamida sozlanadi. Prujina klapan uyasi 
3
va tayanch 
4
orsida 
siqilib joylashgan. Tarmoqdagi bosim m e’yoridagi miqdordan oshib
Korpus

---

ketsa, klapan 
3
itariladi, m e’yorga 
kelganda klapan prujina yordamida 
yana o‘z joyiga qaytadi.
Klapanni detallarga ajratish tarti- 
bi bilan tanishiladi. Qopqoq va vint, 
korpusdan burab chiqarilgandan ke­
yin u bilan klapan, prujina va tayanch 
detallar otilib chiqib ketmasligi 
uchun sozlovchi vint biroz orqaga 
buralib, prujina bo‘shatiladi. Keyin 
sozlovchi vint tashqariga burab chi- 
qariladi.
Klapanni yig‘ish uchun oldin 
sozlovchi vint burab kiritilgandan 
keyin unga tayanch o ‘matiladi, pru­
jina tayanchga kiydiriladi, klapan 
esa korpusga kiritilib, vint esa kor­
pusga burab kiritiladi. So‘ngra pru­
jina kuchi kerakli m e’yorda vint 
yordamida sozlanadi va gayka bilan 
mahkamlanadi.
Klapanning har bir detali diqqat bilan o‘rganilib chiqiladi. Uning 
detallashtirilgan ishchi chizmalari 11.45-shaklda, yaqqol tasviri
11.46- shaklda berilgan.
20- §. VigMsh chizmalarida armaturalarning ayrim