Tuproqlar geografiyasi

“Keys ” metodining afzalliklari:
-
ta’lim oluvchilarda mustaqil flkrlash qobiliyatlarini shakl- 
lantiradi;
- ta’lim oluvchilar muammoning kelib chiqish sababi, oqibat 
va yechimlarini topishni o‘rganadilar;
- ta’lim oluvchilaming bilim va qobiliyatlarini baholash uchun 
yaxshi imkoniyat yaratiladi;
- ta’lim oluvchilar fikr va natijalami tahlil qilishni o‘rganadilar.
“Keys
” 
metodining kamchiliklari:
-
ta’lim oluvchilarda yuqori motivatsiya talab etiladi;
- qo‘yilgan muammo ta’lim oluvchilaming bilim darajasiga 
mos kelishi kerak;
- ko‘p vaqt talab etiladi.
“FSMU” metodi
Mazkur metod talabalardagi “Topogarfiya va kartografiya 
asoslari” mavzularidan kelib chiqgan holda umumiy fikrlardan 
xususiy xulosalar chiqarish, taqqoslash, qiyoslash orqali axborotni 
o‘zlashtirish, xulosalash, shuningdek, umumiy o‘rta ta’lim maktab- 
larida geografiya fanlar tizimida olgan mustaqil ijodiy flkrlash 
ko‘nikmalarini shakllantirishga xizmat qiladi.
Metodni amalga oshirish tartibi.
Talabalarga mavzudan kelib 
chiqgan holda yakuniy xulosa yoki g‘oya taklif etiladi.
Har bir talabaga FSMU texnologiyasining bosqichlari yozil- 
gan qog‘ozlar tarqatiladi:
F ~ fikringizni bayon eting;
S - fikringizni bayoniga sabab ko‘rsating;
M - ko‘rsatgan sababingizni isbotlab misol keltiring;
U - fikringizni umumlashtiring.
Har bir talaba yakka tartibda tarqatilgan qog‘ozlardagi 
FSMUning to‘rt bosqichini taklif etilgan xulosa yoki g‘oyaga 
nisbatan o‘z mustaqil mulohazalari bo‘yicha yozma bayon etgan 
holda to‘ldiradi;
144

---

Navbatdagi bosqichlarda talabalar kichik guruhlarga bo‘lina- 
dilar va har bir tinglovchi o‘zi yozgan FSMU bilan guruh a’zolarini 
tanishtiradi;
Guruh a’zolari barcha fikrlarni o‘rganib, uiami umumlash- 
tiradilar va o‘z taqdimotlarini o'tkazadilar;
0 ‘qituvchi tomonidan barcha taqdimotlar umumlashtiriladi, 
kerakli xulosalar shakllantiriladi va trening yakunlanadi.
FSMU: Topografik kartalar mayda masshtabli kartalar rivoji uchun 
qanday ahamiyati mavjud?
Fikringizni bayon 
eting:
. . .
Fikringizning 
bayoniga sabab 
ko‘rsating:
• • •
Fikringizni isbotlashga 
misol keltiring:
. . .
Fikringizni
umumlashtiring
«3 X 4» metodi
Ushbu mashg‘ulot “Tuproqlar geografiyasi” fanida talabalar- 
ning mavzu bo‘yicha aniq bir muammoni yakka holda fikrlab hal 
etish, amaliy yechimini topish, ko‘p fikrlardan tahlil qilib keragini 
aniqlash, tanlab olingan fikrlarni umumlashtirish va ular asosida 
qo‘yilgan mavzudagi ilgari surilayotgan muammo yuzasidan aniq 
bir tushuncha hosil qilishga, shuningdek, o‘z fikrlarini ma‘qullay 
olishga o‘rgatadi.