Buxoro davlat universitetining


 Lablarning ishtirokiga ko‘ra



Download 33,48 Kb.
Pdf ko'rish
bet28/146
Sana25.05.2023
Hajmi33,48 Kb.
#944088
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   146
Bog'liq
Jo\'rayeva Nargiza

3. Lablarning ishtirokiga ko‘ra. 
Unlilar talaffuzida lablarning roli ham kattadir. Ayrim unlilar 
talaffuzida lablar albatta qimirlaydi, ya’ni ular doira shaklini oladi
ayrimlarida esa nisbatan kam qimirlaydi. Shunga ko‘ra unlilar ikki 
guruhga bo‘linadi:
1) lablangan unlilar: u, o‘, o; 
2) lablanmagan unlilar: i, e, a. 
Unli tovushlar tasnifini quyidagi jadvalda aks ettirish mumkin: 
Lablarning 
ishtirokiga ko‘ra 
Tilning gorizontal 
harakatiga ko‘ra 
Tilning vertikal 
harakatiga 
ko‘ra 
Old qator 
Orqa qator 
Lablanmagan 

Yuqori tor 
unlilar 
Lablangan

Lablanmagan 

O‘rta (keng) 
unlilar 
Lablangan
o‘ 
Lablanmagan

Quyi (keng) 
unlilar 
Lablangan 
 



42 
Unli tovushlar tavsifi
I unlisi quyidagicha tavsiflanadi: 
1) so‘z boshida (ipak), so‘z o‘rtasida (tilak) va so‘z oxirida (tulki) 
keladi.
2) so‘z ichida ikki jarangsiz undosh orasida nihoyatda qisqa 
aytiladi: bilan, sira. 
3) q, g‘, x undoshlaridan keyin kelganda orqa qator unli kabi 
aytiladi: qir, G‘irot, oxir.
4) cho‘ziq varianti bor: muhim, musiqa.
5) e tovushiga moyil varianti bor: mix-mex. 
U unlisi quyidagicha tavsiflanadi:
1) so‘z boshida (urmoq), so‘z o‘rtasida (tugun) va so‘z oxirida 
(urg‘u) keladi.
2) til oldi varianti ham uchraydi: kuch, gul;
3) qulf, g‘ulg‘ula, tuxum so‘zlarida esa til orqa varianti 
qo‘llangan.
4) i tovushi kabi kuchsizlanishi, ya’ni qisqarishi ham mumkin: 
tuxum, bulbul, tutun kabi. 

Download 33,48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   146




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish