99
8.
Xri st odar ko mmuni katsi yani ng qanday nover bal shakll ari ni qo’’llagan va ul ar
sa marali bo’l ganmi ?
9.
Us hbu vazi yat da kommuni katsi ya bo’ yi cha masal alarni hal qilish moti vatsi ya
bo’ yi cha mua mmol arni hal qilish bilan qanday bog’li q?
10.
Jannani ng o’rni ga uning ot asi ni ng monol ogiga qanday javob bergan bo’lardi ngi z?
«Uch munozarali karorl ar»
1. Kalifor ni yani ng El -Segundo shahri dagi «Int er nati onal Rectifi er Cor por ati on»
fir masi AQSH da yari m o’t kazgi chlar ishl ab chi qarish bo’ yi cha eng
avt o matl ashtiril gan zavodni quri shni boshl ashni qar or qil di. Uni ng qar ori ni «I ndastri
Ui k» haftali k gazet asi «bo’lsi n yoki bo’lmasi n» ti pi dagi qaror deb at adi.
Zavod
quvvatli MOP-tranzi storl ar ni i shl ab chi qarish bo’ yi cha yagona uzl uksi z j arayon osti da
l oyi hal ashtiril gan edi. Agar zavod l oyi haga muvofi q i shl ashni boshl asa, unda i shl ab
chi qarish haraj atl ari yari mtaga qi sqaradi, birt a mahsul ot ni
ishl ab chi qari sh
davo mi yli gi bir necha mart aga qa mayadi, yilli k mahsul ot chi qarish oshadi, birt a
ishchi ga t o’gri kel adigan unu mdorli k t armoq o’rtacha unu mdorli gi ni
i kki mart a
oshiradi. Qar or ni ng ijobi y sal ohi yati – r aqobar doshli kni ng oshi shi dan kel adi gan yi ri k
yut uq.
Bi r oq, zavodni ng qurilishi katta moli yavi y risk bilan bog’i q. Zavod ishl ashni
boshl ashi uchun 145 ml n. dollar kapital ga ega bo’l gan ko mpaniya maj buri yatlarni ng
xususi y kapit al ga bo’lgan ni sbati ni 63 % ga oli b kel di, i sh haqi ga bo’l gan har aj atl ar ni
10 % ga qisqartirdi va ko’shi mcha kreditlarni j al b qilish bo’ yicha operatsi yal arni
davo m ettirdi. Uz dar o madl ari ni ng yarmi ni va nett o- kapit ali dan orti q bo’l gan
summadagi mabl ag’ni «t avakkal qil gan» kompani ya uchun bu katta risk hisobl anadi,
hatt o yaxshi davrlar bo’lsa ha m. Chuqur t anazzul hol ati da bo’l gan
t ar moqda
ko mpani ya t o moni dan qabul qili ngan qar ori ni oddi ygi na azartli deb ayti sh
mu mki n. «Int ernati onal Rectifier» fir masi oqilona ish qil di mi yoki nooqil ona mi ?
2. «USX Cor porati on» fir masi 1986 yil da shunga o’ xshash munozarali qar or
qabul qil di. Us hbu firma qor a met all ur gi ya sohasi da eng yaxshi sal ohi yat ga ega. Bu
fir ma ishl ab chi qarishga qo’shi mcha mablag’larni qo’ yi b i chki mua mmol arni hal
qilish or qali ko’ p yillardan beri raqobat bardoshli kni ti kl ashga uri ni b kel di. 1986
yil ni ng o’rtalari da firma shu t o’g’risi da qaror
qabul qilishi maj bur edi, ya`ni Ameri ka
po’lat quyish sanoati ishchilari ni ng kasaba uyush masi a`zol ari ga ish t ashl ashl ari ga yul
qo’ ysi nmi yoki haraj atlarni ng oshishi ga oli b kel adi gan ish haqi ni oshirish t o’g’risi dagi
ul arni ng shartlari ni qabul qilsi nmi. Kasaba uyush masi ga «faktlar, raqa ml ar va
raqobat ni ng realli gi » ni t ushuntirishga bo’l gan uri nishl ar bekor bo’l gandan so’ ng,
fir ma po’lat zahiralarini yaratishni boshl adi. Kasaba uyush masi ish t ashl ashni aar or
qil gandan so’ ng, yangi agregatlarni boshqarish ma` muri y personal ga qol di. Ish
tashl ashl ar 1987 yil ning
yanvari gacha davo m et di, zararl ar oyi ga 10 ml n. doll ar ni
tashkil qil di.
«USX» fir masi oqil ona ish qil di mi yoki nooqil ona mi?
3. «GTE» va «United Tel ecom» fir mal arning qo’shma kor xonasi bo’l gan «US
Spri nt Co mmuni cati ons» fir masi 2 mlr d. dollarni t avakkal qildi, ya`ni pull arni
«Ameri can Tel egraph and Tel ephone» va « MCI » fir mal aridan iste` mol chilarni
o’zl ari ga j al b qilish ma qsadi da opti k t ol ali kabel’ si mlari ni yaratishga qo’ ydi.
Opti k
t ol a bil an i shl aydi gan t exnol ogi ya kel aj akka kar atil gan. Bu t exnol ogi ya shi shali
mi kr ot ol alar bo’ yi cha ma`l umotl ar va nut q si gnallari ni uzatish uchun l azer nurlari ni
100
ishlatishga asosl angan. Bir j uft shunday t ol alar bir vaqt ning o’zi da 8000
so’zl ashuvl arni o’t kazishga qodir, bunda uzatilayot gan i nformat si ya u mu man
buzil maydi.
1986 yil ni ng oxiri gacha «Spri nt » fir masi yer da 15 mi ng mil’
opti q t ol ali
kabel ga ega bo’l di va yana 8000 mil’ orti q kabel ni quyi b chi qishni rej al ashtirdi. Bu
si mni ng barakasi katta bo’l gan o’t kazuvchanlik qobili yati xavotirga t ushirardi. Ammo
uzoq masofal ardagi tel efon so’zl ashuvl ariga va uzoq t arqatil gan j oyl ar o’rtasi da
ma`l umotl arni uzatishga bo’l gan t alab yili ga 8 % o’si b borishi bilan birga 1984 yil dan
beri o’t kazuvchanli k qobili yati to’rt martaga oshgan.
«US Spri nt Co mmuni cati ons» fir masi okil ona ish kil di mi yoki nookil ona mi?
Do'stlaringiz bilan baham: 
