1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

4.4. Кўчмас мулк бозорини тартибга солиш 
 
Кўчмас мулк бозорида давлат қуйидаги вазифаларни бажаради: 

мафкуравий ва қонуний ташаббускорлик (бозорнинг алоҳида 
турларини ривожлантириш концепциялари ва уларни амалга ошириш бўйича 
дастурлар); 

моддий ишлаб чиқариш, уй-жой қурилиши ва ижтимоий-маданий 
соҳанинг етакчи тармоқларига инвесторлик; 

уй-жой сертификатлари, давлат бино ва иншоотлари ҳамда бошқа 
кўчмас мулк объектларини сотишда профессионал иштирокчи; 

кўчмас мулк гарови эвазига давлат ва муниципал қимматли қоғозлари 
эмитенти; 

кўчмас мулк бозори амал қилишининг қоида ва меъёрларини 
белгилайдиган бошқарувчи; 

кўчмас мулк бозори иштирокчилари ўртасидаги баҳсларни суд 
органлари тизими орқали тартибга солувчи олий ҳакам; 

бозор турғунлиги ва хавфсизлиги назоратчиси (кўчмас мулк 
ҳуқуқлари ва битимларини рўйхатдан ўтказиш). 
Кўчмас мулк бозорини давлат томонидан тартибга солиш тизими икки унсурдан 
иборат: 
1)
давлат ва муниципал орган ва ташкилотлар; 
2)
давлат ва бошқа меъёрий ҳужжатлар. 
Ташкилий жиҳатдан кўчмас мулк бозорини давлат томонидан тартибга солиш икки 
хил шаклда амалга оширилади: 

бевосита аралашув йўли билан, яъни маъмурий усул; 

билвосита таъсир, яъни бошқаришнинг иқтисодий усуллари билан. 
Бевосита маъмурий бошқарув
қуйидаги тадбирлар йиғиндисини ўз ичига олади: 

меъёрий базани шакллантириш – марказ ва регионларда кўчмас мулк 
бозорининг амал қилишини тартибга солувчи қонунлар, қарорлар, йўриқномалар, 
қоидалар, низомларни шакллантириш; 

кўчмас мулк бозорининг профессионал иштирокчиларини танлаш ва 
мақомини тасдиқлаш – лицензиялаш, рўйхатдан ўтказиш, давлат ва муниципал мулк 
объектлари билан битимларни амалга ошириш бўйича ижро этувчи ҳокимият 
органлари томонидан ваколатли шахс ҳуқуқини тақдим этиш; 

кўчмас мулк бозоридаги фаолият турларининг таркиби ва сифатига 
ҳамда бозор иштирокчиларига нисбатан мажбурий талабларни белгилаш; 

бозорнинг барча иштирокчилари томонидан қоида ва меъёрларнинг 
бажарилишини назорат қилиш; 

---


кўчмас мулк объектлари билан битимларни амалга оширишда 
меъёрий талаблардан чекиниш учун таъқиқлар ва санкциялар киритиш ва бозорда 
ҳуқуқий тартибни сақлаш; 

жамоат эҳтиёжлари учун исталга кўчмас мулк объектини давлат 
мулкига айлантириш. 
Маъмурий бошқарув қўшимча моддий рағбатлантириш ёки жарима санкцияларини 
яратиш билан боғлиқ эмас. У давлат ҳокимиятининг кучига асосланади ва таъқиқ, 
мажбурлаш ёки рухсат бериш тадбирларини ўз ичига олади. 
Кўчмас мул бозори бошқарувининг