1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

жорий ва башорат қилинадиган индексларнинг тизимини 
нархларнинг базис даражасида ёки жорий даражада аниқланган қийматига 
нисбатан қўллашга асосланган.
Жорий (башорат қилинадиган) нархлар даражасига келтириш базис қийматни 
иш турлари,харажатлар элементлари бўйича тегишли индексларга кўпайтириш 
орқали амалга оширилади: 
 
,
СП
НР
И
С
И
С
И
C
BV
эмм
эмм
зп
зп
м
м
n








(10.11)
 
 
бу ерда 
C
м
, С
зп
, С
эмм
–
жорий даражадаги
смета қиймати элементлари
– 
материаллар, зиш ҳақи, машина ва механизмларни эксплуатация қилиш; 
И
м
, И
зп
, 
И
эмм
- 
харажат элементлари бўйича нарх индекслари; 
НР
– қўшимча харажатлар; 
СП
- смета (режали) даромади. 
 
Г. Базисли-компенсацион усул
ўз асосида БМТ Европа иқтисодиёт комиссияси 
таклиф этган ўзгарувчи нархларни (sliding-scale) ҳисоблаш усулига асосланади.

---

Базисли-компенсацион усулни қўллашда қурилиш қиймати ҳақиқий 
харажатлардан келиб чиққан ҳолда шаклланади ва фақатгина қурилиш 
тугаганидан кейин тўлиқ ҳолда аниқланиши мумкин.