Mavzu rossiya federatsiyasi. 18. Ma`ruza mashg`ulotining texnologiyasi Vaqti

Qora metallurgiya
- sanoati xom-ashyo bilan to'la ta'minlangan. Ayniqsa mamlakatda temir 
rudasiga boy konlar ko'p. Temir rudasi Rossiyaning Kursk magnit anomoliyasi (KMA), Ural, 
Kareliya, Kola yarim oroli va Sibirdan qazib olinmoqda. Qazib olinayotgan ko'mirning 80 foizi 
ochiq usulda qazib chiqariladigan Temir rudasining 20 foizi chetga eksport qilinadi. 1995 yilda 
78,3 mln tonna temir rudasi qazib chiqariladi. Mamlakatda qora metallurgiya sanoati uchun 
kokslanuvchi ko'mirning asosiy zahiralari Kuznesk (Kuzbass) va Pechora hovzalarida to'plangan. 
Rossiya uzoq yillar jahonda cho'yan va po'lat ishlab chiqarish bo'yicha yetakchilik qilib 
keldi. Biroq bir necha yil ilgari mamlakat iqtisodiyotidagi ishlab chiqarishning keskin pasayishi 
tarmoqda qora metallar ishlab chiqarishga ham salbiy ta'sir ko'rsatdi. (1995 yilda 39,8 mln tonna 

---

cho'yan va 51,6 mln tonna po'lat ishlab chiqarildi-Rossiya bu sohada dunyoda Xitoy, Yaponiya va 
AQShdan keyin to'rtinchi o'rinda turadi).
Rossiyada qora metallar ishlab chiqarish asosan 3-ta yirik Ural, Markaziy va Sibir 
metallurgik bazalardagi korxonalarda to'plangan. Mamlakatdagi yirik metallurgik markazlarga: 
Nijniy Tagil, Magnitogorek, Chelyabinsk, Novotroisk, Novokuznesk, Cherepoves, Stariy Oskol 
kabi markazlar kiradi. 
Rangli metallurgiya
- xilma-xil konstruksion materiallar ishlab chiqaradi. Tarmoq tarkibida 
mis, qo'rg'oshin-rux, nikel-kobalt, alyuminiy, titan-magniy, volfrom-moliboyen sanoati 
shuningdek rangli metallar ishlab chiqarish sanoati kiradi. 
Mis sanoati asosan Ural rayonida, Krasnouralsk, Kirovograd, Revda, Mednogorsk 
shaharlarida yirik korxonalarga ega. Qo'rg'oshin-rux ishlab chiqarish Kuzbass (Belovo), Shimoliy 
Kavkaz (Vladikavkaz), Ural (Chelyabinsk)da yo'lga qo'yilgan. Rossiyadan alyuminiy sanoatining 
Achinsk, Bratsk, Boksitogorsk, Volxov, Volgograd, Kamensk-Uralsk, Kandalaksha, Krosnayarsk, 
Nadvoiso', Novokuznesk, Shelexov va boshqa markazlari ishalb turibdi.